سایت ویستاژن در این مقاله به توضیح دقیق روش سرچ علمی و معرفی سایت های کاربردی برای دانشجویان پرداخته است.

سرچ علمی پیشرفته

گسترش فضای مجازی و جایگاه ویژه ای که در زندگی بشر امروزی بدست آورده، منجر شده تا انسان در مواجهه با هر سوالی که پاسخش را نمی داند به اینترنت و موتور های جستجو متوسل شود.
از جمله موتور های جستجوی پرطرفدار می توان به گوگل اشاره کرد که این موتور جستجو امکانات بالایی دارد. در این موتور جستجو می توان حجم بالایی از اطلاعات در موضوعات مختلف، مقالات و سایت ها را سرچ کرد. به همین جهت در صورتی که ما ترفند ها و شیوه های مناسب جستجو در این موتور جستجو را بلد باشیم، بسیار راحت تر می توانیم به اطلاعات مورد نیازمان دستیابی پیدا کنیم.

•  انتخاب و استفاده از کلید واژه مناسب

تنها به انتخاب یک کلیدواژه بسنده نکنید و چند کلید واژه مرتبط پیدا کنید تا در صورت نتیجه نگرفتن، کلیدواژه های بعدی را جایگزین و جستجو کنید. در ابتدا باید با عبارات کوتاه جستجو را شروع کنیم و به مرور تعداد کلمات را افزایش دهیم. بهتر است در ابتدا عنوان جستجوی شما در حدود ۳ تا ۴ کلمه باشد. مثلا به جای اینکه “چه عواملی باعث بروز سکته قلبی در افراد بالای ۶۰ سال می شود” را جستجو کنید، این عبارت را جستجو کنید”علل سکته قلبی در سالمندان”.

• استفاده از عملگرها

عملگرها شامل گیومه،ویرگول،و، یا و … هستند که در جستجو به ما کمک می کنند. برای مثال کاری که “گیومه” می تواند انجام دهد، همان ترتیبی را برای ما جستجو می کند که در کادر جستجو وارد کرده ایم. “واو” بین دو کلمه،اشتراکات بین نتایج دو واژه را جستجو می کند.”یا” به معنی اجتماع است و اگر بین دو کلمه حاضر شود، دامنه جستجو را بیشتر کرده اما دقت بازبینی را کم می کند.

راهی برای تطبیق هر چه بیشتر کلمات جستجو شده با کلمات یافت شده وجود دارد. برای دستیابی به این گزینه باید وارد “settings” شده و “advanced search” را فعال کنید. همچنین می توانید زبان،کشور یا منطقه و زمان مطالب خود را همان طور که در ذهنتان است اعمال کنید.

• نحوه محدود کردن جستجو به زمان خاص

در پایین کادر جستجو، بخشی بنام tools وجود دارد که می توان از این طریق گزینه “any time ” را انتخاب کرد و جستجو را به لحاظ زمانی محدود کرد.مثلا در یک هفته اخیر در خصوص کلمه کلیدی شما مطالبی منتشر شده است یا نه،وقتی شما گزینه محدودیت زمانی را انتخاب می کنید گزینه “sorted by relevance” نیز فعال می شود. در این قسمت باید تعیین کنید نتایج به چه ترتیبی نمایش داده شوند،”بر اساس تاریخ انتشارشان در گوگل” یا “بر اساس ارتباط مطالب با کلمه جستجو شده توسط شما”.

در قسمت Google image تصاویر مرتبط با کلمه کلیدی جستجو شده شما نمایش داده می شود.در قسمت بالای صفحه،گزینه tools فعال می شود و امکاناتی برای ویرایش عکس را برای شما مقدور می سازد.

در این قسمت در مورد موتور های جستجوی بسیار مفید برای مقالات و اطلاعات علمی صحبت می کنیم.

اَبر موتور جستجوگر علمی گوگل، اِسکالر (Google scholar) نام دارد. این جستجوگر برای دسترسی به مقالات، مطالب، کتب و مجلات علمی و تخصصی توسط گوگل ایجاد شده است.

در اسکالر می توان مقالات را بر اساس موضوع، موسسات و انتشارات مربوطه، نویسندگان و همچنین تاریخ انتشار آن‌ها بدست آورد.

بر خلاف موتور جستجوی اصلی شرکت گوگل که از الگوریتم‌های پیچیده‌ای برای رتبه‌بندی و اولویت بخشی به نتایج حاصله استفاده می کند،در اسکالر به وسیله میزان و تعداد دفعات ارجاعات صورت گرفته به یک مقالهٔ بخصوص، رتبه و امتیاز آن مقاله،استفاده می کند و در نتایج جستجو معین می کند. همچنین می‌توان با استفاده از فیلترهای مختلف موجود نتایج را به شکل دلخواه ترتیب بندی کرد.

همچنین شرکت گوگل این امتیاز را قرار داده است که با ورود به حساب کاربری گوگل خود، به شما امکان استفاده از دریافت اعلان برای مقالات جدید با برچسب‌های تعیین شده از سوی شما و همچنین نشانه‌گذاری مقالات بخصوص را به شما می‌دهد.
اگر شما به تازگی مشغول به جستجو و بدست آوردن اطلاعات و مقالات کرده اید، پیشنهاد می شود از این موتور جستجو گر استفاده کنید.

یکی از بزرگترین پایگاه های اطلاعاتی و مقالاتی اسکوپوس (scopus) است. اسکوپوس محصول شرکت تامسون رویترز است. مقالات علمی «آی‌اس‌آی» و نمایه‌ای مجزا از مجلات و کنفرانس‌های معتبر بین‌المللی را منتشر می کند. این موتور جستجوی قدرتمند توسط انتشارات «الزویر» که خود یکی از بزرگترین منتشر کنندگان مقالات علمی معتبر است طراحی و ساخته شده است. متاسفانه استفاده از امکانات این پایگاه (اسکوپوس) رایگان نبوده و باید برای داشتن حساب کاربری هزینه پرداخت. طی سال های اخیر دانشگاه ها نتوانستند هزینه ای برای داشتن حساب کاربری در این پایگاه ها پرداخت کنند، بنابراین برای انجام تحقیقات خود، شخصا و از طریق راه‌های میان‌بر حساب کاربری این سرویس را تهیه و از امکانات آن بهره بگیرید. زیرا این سرویس برای انجام پژوهش‌ و همچنین اطلاع از مقالات و پژوهش‌های صورت گرفته در هر لحظه بسیار مناسب و حتی ضروری است.

این پایگاه تقریبا تمامی موضوعات از قبیل هنر، پزشکی، علوم انسانی، فناوری و … را پوشش می دهد.

اسکوپوس توان تجزیه و تحلیل اطلاعات را دارد و بر اساس آن امکان انتخاب مقالات با توجه به راه‌کارها، منابع، تاریخ، میزان اعتبار و… را برای ما فراهم می کنند. این منبع برای افرادی که مقالات و تحقیقات را پیگیری می کنند مناسب است. پایگاه اکوپوس علاوه بر بخش جستجوی اصلی خود، بخشی دیگر تحت عنوان جستجوی پیشرفته دارد. که در این بخش این امکان به شما داده می شود تا بتوانید نام یک یا چند نویسنده، سطح علمی و دیگر عناصر را جستجو کنید.

شما می توانید در این پایگاه برچسب ها،کلمات کلیدی، نام نویسنده، محقق،استاد مورد نظر خود را وارد کنید و هر زمان که مقاله، پژوهش و مطلبی منسوب این ها منتشر شد، اعلان دریافت کنید. این موتور جستجوگر خود فهرست بندی الفایی ارائه می دهد که شامل تمام مقالات،کتب،مطالب،مجلات و پژوهش های موجود است، همچنین ما می توانیم با نشانه گذاری مقالات مختلف برای خودمان فهرست شخصی آماده کنیم و هر زمان لازم داشتیم از آن استفاده کنیم. قابلیت دسترسی به مرجع مقالات مورد نظر شما و مقالاتی که از مقالات مورد نظر شما به عنوان مرجع استفاده کرده اند نیز وجود دارد. در این موتور جستجو گر نتایج قابلیت تجزیه و تحلیل بصری بر اساس کشور، منطقه، نوع سند و موضوع را دارد تا بتوانین نتایج را بهتر درک کنیم.

در این جستجوگر امکان بررسی ده مقاله به صورت همزمان و همچنین ماژولی مخصوص برای مقالات توسعه یافته موجود است ،نمودارهای بصری که در این پایگاه وجود دارد به ما میزان تعامل جامعه علمی با مقاله را اطلاع می دهند. در بخش نویسندگان می‌توان مقدار ارجاعات، نقل قول‌های صورت گرفته از نویسنده، همکاری با موسسات متفاوت‌ و تعداد مقالات موجود در بازه‌های زمانی و… را به شکل آمارهای مختلف مشاهده و بررسی نمود.

شرکت مایکروسافت نیز موتور جستجو گری به نام academic search در سال ۲۰۱۴ معرفی کرد. در این موتور جستجو حدودا ۸۰ میلیون مقاله و ژورنال را تحت پوشش قرار می دهد. این موتور جستجو از الگوریتم object-level vertical استفاده می کند. این موتور جستجو گر مقالات را بر اساس دانشگاه‌ها، موسسات آموزشی، محققان و نویسندگان مقالات، کنفرانس‌ها و همچنین تاریخ انتشارات مقالات دسته‌بندی کرده و شما امکان مرتب کردن آن‌ها با توجه به تاریخ انتشار مقاله، تعداد ارجاعات موجود و ارتباط با کلمات کلیدی را نیز ارائه می‌دهد.

حسن این موتور جستجوگر این است مقالات را بصورت رایگان در اختیار بازدید کنندگان قرار می دهد.

سایت ScienceDirect

منبعی برای جستجوی تحقیقات علمی، فنی و پزشکی است. گفته می شود در این سایت بیش از ۱۲ میلیون مقاله ، ۳۵۰۰ مجله علمی و ۳۴۰۰۰ کتاب دانشگاهی منتشر می‌شود.

سایت Springerlink

در این سایت میلیون‌ها اسناد علمی از مجلات، کتاب‌ها و پروتکل‌ها وجود دارد و موضوعات متنوعی پیدا می‌شود.

وبسایت CORE

پایگاه مقالات و ژورنال‌ های اوپن اکسس یا رایگان است. در این پایگاه بیش از ۶۶ میلیون مقاله اوپن اکسس را ارائه شده است.

سایت Directory of Open Access Journals یا DOAJ

این پایگاه در ۲۰۰۳ تاسیس شد و هدف آن افزایش دسترسی به مجلات اوپن اکسس می‌باشد. مجلات در این پایگاه تقریباً تمامی حوزه‌های علوم را پوشش می‌دهد. در این پایگاه بیش از ۲ میلیون مقاله و ۹٫۵۱۹ مجله قابل دسترسی است.

ScienceOpen

این شبکه در سال ۲۰۱۳ تاسیس شد و شبکه پژوهش و نشر است. حدودا ۴۴ میلیون مقاله رایگان دارد.

• Public Library of Science یا PLOS
• Education Resources Information Center یا ERIC
• Semantic Scholar
• PubMed

یکی از معروف ترین پایگاه های جستجوی علمی است که مرجعی برای زیست شناسان و پزشکان سراسر دنیاست.

Eric

پایگاهی برای بدست آوردن اطلاعات روانشناسی و علوم تربیتی و آموزش و پرورش است.

Emerald

پایگاهی برای بدست آوردن اطلاعات در زمینه های تجارت،مدیریت ،اقتصاد ،حسابداری، آموزش، کتابداری، سلامت و مهندسی است.

Proquest Dissertation

مجموعه ای از پایان نامه ها در این پایگاه قابل دسترسی است.

Sage Journals

موضوعاتی که در این پایگاه یافت می شود علوم بهداشتی، علوم زیستی و زیست پزشکی، علوم و مهندسی مواد و علوم انسانی و اجتماعی هستند.

تمام این منابع و موتور های جستجو که نام برده شد،انگلیسی زبان هستند.

یکی از سایت‌های معتبر داخلی برای سرچ مقالات علمی، سایت مگ ایران است. این سایت مقالات را رایگان ارائه نمی دهد اما می‌توان موضوع موردنظر را در این سایت سرچ کرد و مقالات مرتبط را پیدا کرد. سپس عنوان مقاله را در گوگل سرچ کرد و مقاله را رایگان دانلود کرد.

بدست آوردن مقالات پولی به صورت رایگان

یک میانبر بر برای بدست آوردن مقالات خارجی که رایگان نیستند وجود دارد. سایت sci-hub بوسیله DOI مقاله مورد نظر می تواند به ما کمک کند. DOI یا شناسه دیجیتال متشکل از عدد،حروف و اسلش (/) کدی است که مختص هر مقاله است و معمولا بعد از نام نویسنده می آید.این کد با :dio یا /https://doi.org شروع می شود. این کد را در کادر جستجوی سایت sci-hub وارد کرده و با زدن گزینه open مقاله را کامل و رایگان بدست آورید.

گردآورنده : زینب خوشنود