نوشته‌ها

 

سایت ویستاژن امروز به معرفی رشته رشته زیست شناسی عمومی پرداخته است.

معرفی رشته زیست شناسی عمومی

رشته زیست شناسی عمومی مانند سایر رشته های زیست شناسی از جمله زیست شناسی گیاهی، جانوری، سلولی مولکولی و زیست شناسی دریا، یکی از رشته های علوم تجربی در مقطع کارشناسی محسوب می شود.

داوطلبان آزمون سراسری تنها تا مقطع کارشناسی می توانند این رشته را دنبال کنند و در مقطع ارشد رشته زیست شناسی عمومی به گرایش های دیگر تقسیم می شود.

دانشجویان می توانند پس از فارغ التحصیل شدن جذب مراکز آموزشی و آموزش و پرورش شوند. دانشجویان به دلیل تخصصی نبودن رشته تا مقطع کارشناسی نمی توانند در مراکز پژوهشی وارد حوزه کاری شوند.

به طور کلی رشته زیست شناسی به 5 گرایش زیست شناسی عمومی، دبیری، علوم گیاهی، علوم جانوری و زیست دریا تقسیم می شود.

شاخه های زیست شناسی

زیست شناسی گرایش علوم گیاهی

دانشجویان با آشنایی گیاهان ابتدایی تا پیشرفته و نحوه رشد و تکامل آن ها کمک شایانی به حفظ محیط زیست می کنند. دروس تخصصی این رشته فیزیولوژی گیاهی، قارچ شناسی، بوم شناسی و … است که فارغ التحصیلان می توانند در صنعت کشاورزی و صنایع دارویی یا آموزش و پرورش مشغول به کار شوند. به دانشجویان توصیه می شود رشته علوم گیاهی را تا مقطع کارشناسی ارشد ادامه دهند تا فرصت شغلی مناسب تری به طور مثال در مراکز تحقیقاتی داشته باشند. در مقطع کارشناسی ارشد علوم گیاهی به سه گرایش سیستماتیک گیاهی، فیزیولوژی گیاهی و زیست شناسی تکوینی گیاهی تقسیم می شود.

زیست شناسی گرایش علوم جانوری

رشته علوم جانوری از جهات مختلفی مانند تغذیه، اقتصاد، صنعت، پزشکی، بیونیکی، کشاورزی و … اهمیت دارد. به طور مثال استفاده از کود مناسب، اصلاح نژاد، افزایش میزان شیردهی فراورده های دامی، در صنایع نساجی و چرم سازی و بسیاری از این قبیل موارد کاربرد دارد. این رشته بسیار پایه ای و مرتبط با دیگر گرایشات زیست شناسی است چرا که دانستن ویژگی جانداران به پژوهشگران کمک می کند تا برای مثال داروی مورد نظر را شناسایی کنند یا تحقیقات خود را انجام دهند. علوم جانوری در مقطع کارشناسی ارشد به سه گرایش بیوسیستماتیک، فیزیولوژی جانوری و زیست شناسی سلولی و تکوینی تقسیم می شود .

زیست شناسی دبیری

این رشته به طور مشخص برای دبیری اختصاص یافته است و داوطلبانی که علاقه مند به کار تدریس هستند می توانند این رشته را برای تحصیل انتخاب کنند.

زیست شناسی دریا

دانشجویان این رشته به مطالعه و پژوهش در مورد گیاهان و جانوران آبزی می پردازند. دانشجویان در شیلات یا مراکز تحقیقی بر روی جانداران آبزی مانند ماهی و پرورش آن یا تحقیق بر روی گونه های در حال انقراض فعالیت می کنند. دروس تخصصی این رشته بسیار متفاوت با دیگر گرایش ها است و دانشجویان درس هایی مانند اصول پرورش آبزیان، ماهی شناسی، بیماری های انگلی آبزیان و … را می گذرانند.

تمامی این گرایش های زیست شناسی در 17 واحد اختصاصی باهم تفاوت دارند.

واحد های درسی زیست شناسی عمومی

دروس عمومی : 20 واحد

دروس پایه مشترک : 20 واحد

دروس تخصصی مشترک : 69 واحد

دروس تربیتی : 24 واحد برای گرایش دبیری

دروس تخصصی تکمیلی : 9 واحد برای گرایش های عمومی، علوم گیاهی و علوم جانوری

دروس تخصصی مشترک :

کد درس نام درس تعداد واحد ساعت پیشنیاز
جمع نظری عملی
1 بیوشیمی 3 51 51 شیمی آلی
2 آزمایشگاه بیوشیمی 1 34 34
3 آمار زیستی 2 34 34 ریاضی 1و2
4 زیست شناسی سلولی مولکولی 4 68 68
5 آزمایشگاه زیست شناسی سلولی مولکولی 1 34 34
6 ژنتیک 4 68 68 زیست شناسی سلولی مولکولی و آمار
7 آزمایشگاه ژنتیک 1 34 34
8 اکولوژی 3 51 51
9 میکروبیولوژی عمومی 3 51 51
10 آزمایشگاه میکروبیولوژی عمومی 1 34 34
11 تکامل 2 34 34 ژنتیک
12 تالوفیتها 2 34 34
13 فیزیولوژی جانوری 3 51 51 بیوشیمی
14 آزمایشگاه فیزیولوژی جانوری 1 34 34

 

تعدادی از 69 درس مشترک بین گرایش های زیست شناسی در جدول بالا، آمده است.

 

دروس تخصصی مشترک بین گرایش های عمومی، علوم گیاهی و علوم جانوری

 

کد درس نام درس تعداد واحد ساعت پیشنیاز
جمع نظری عملی
1 متون زیست شناسی 2 34 34 از نیم سال پنجم
2 بیوفیزیک 2 34 34 فیزیک و زیست شناسی سلولی مولکولی
3 ویروس شناسی 2 34 34 میکروبیولوژی و بیوشیمی
4 زیست شناسی پرتوی 2 34 34 زیست سلولی مولکولی و فیزیک
5 اکولوژی عملی 1 34 34 اکولوژی نظری
جمع 9 170 136 34

 

با کارشناسی زیست شناسی عمومی می توانید در آزمون کارشناسی ارشد وزارت بهداشت شرکت کنید و در یکی از رشته ای زیر ادامه تحصیل دهید:

انگل شناسی، ایمنی شناسی، هماتولوژی، اکولوژی انسانی، بیوشیمی بالینی، حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین، زیست فناوری پزشکی، ژنتیک انسانی، علوم تغذیه، فیزیولوژی، سم شناسی، کنترل مواد خوراکی و آشامیدنی، میکروب شناسی، نانوتکنولوژی پزشکی، ویروس شناسی پزشکی، علوم تغذیه در بحران و حوادث غیرمترقبه، ترکیبات طبیعی و دارویی دریایی علوم تشریح، انگل شناسی، ایمنی شناسی، هماتولوژی، اکولوژی انسانی، بیوشیمی بالینی.

دانشجویان در مقطع کارشناسی ارشد وزارت علوم باید یکی از گرایش های زیست شناسی را انتخاب کرده و ادامه تحصیل دهند.

 

خلاصه معرفی رشته زیست شناسی عمومی

رشته زیست شناسی به 5 گرایش علوم گیاهی، علوم جانوری، دریا، دبیری و عمومی تقسیم می شوند. هر یک از این رشته ها گرایش های مربوط به خود را در مقطع کارشناسی ارشد دارند. رشته زیست شناسی عمومی یکی از گرایشاتی است که در مقطع کارشناسی وزارت علوم ارائه شده و فارغ التحصیلان این رشته جذب مراکز آموزشی می شوند.

گردآورنده: سرکار خانم آیدا مظفرزاده

 

منابع :

www.heyvagroup.com

www.msrt.ir

 

سایت ویستاژن در این مطلب  به معرفی گرایش های زیست شناسی در مقطع کارشناسی ارشد وزارت بهداشت پرداخته است.

گرایش های ارشد زیست شناسی وزارت بهداشت

  • میکروب شناسی پزشکی 

میکروبیولوژی شاخه ای از علم زیست شناسی است که دربارهٔ شکل ظاهری،ترکیب، ویژگی ها

و بیماری زایی میکروارگانیسم ها یا جانداران بسیار ریز تحقیق می کند. علم میکروبیولوژی به

بررسی باکتری ها، ویروس ها و یوکاریوت هایی مانند قارچ و تک سلولی ها یا پروتوزوئرها می پردازد.

  • ویروس شناسی پزشکی 

ویروس شناسی علمی است که روی بیماری های ویروسی مطالعه می نماید ودرآزمایشگاه بیمارستانها کاربرد دارد . برای افرادی که علاقه به تحقیق در زمینه بیماریهای ویروسی مثل ایدز و… دارند رشته مناسبی می باشد.

  • قارچ شناسی پزشکی 

علم قارچ شناسی پزشکی با مطالعهٔ قارچ ها در زمینه های مختلف شامل خصوصیات ژنتیکی و زیست شیمیایی، آرایه شناسی، استفاده آن ها برای انسان برای مثال در پزشکی (مانند پنی سیلین)، خوراک و همین طور خطرهای آن ها که باعث مسمومیت می شود، سروکار دارد.

انگل شناسی عام مطالعه انگل و میزبان و روابط بین آن ها است. انگل شناسی یکی از

شاخه های زیست شناسی به حساب می آید و علاوه بر مطالعه ارگانیسم و محیط پیرامونش، نحوه زندگی

انگل ها را به عنوان یک روش زندگی، مورد بررسی قرار می دهد.

  • ایمنی شناسی 

رشته ایمونولوژی به بررسی انواع واکنش ایمنی جانداران در برابر آنتی ژن های بیگانه و روند ایجاد مصونیت در برابر عوامل بیماری زا می پردازد و همچنین این علم هم به جنبه های فیزیولوژیک پاسخ دفاعی بدن به عوامل بیگانه، و هم به جنبه های پاتولوژیک سیستم ایمنی مانند بیماریهای خودایمنی، حساسیت، نقص ایمنی، واکسیناسیون و پیوند اعضاء می پردازد.

علم هماتولوژی به مطالعه سلول های خونی و انعقاد می پردازد. این علم مقدار و ساختمان و عمل سلولهای خونی، پیش سازهای سلولهای خونی را در مغز استخوان، ساختار های شیمیایی پلاسما و عمل پلاکت ها و پروتئین هایی که در سیستم انعقادی دخالت دارند را مورد بررسی قرار می دهد.

  • بیوشیمی بالینی

این رشته به مطالعه فرایندهای شیمیایی در سیستمهای زنده موجودات می پردازد. بیوشیمی در مقطع کارشناسی ارشد، با ساختار و عملکرد اجزاء سلولی مثل پروتئین ها، کربوهیدارت ها، لیپیدها، اسیدهای نوکلئیک و انواع دیگر مولکولهای زیستی سر و کار دارد. هدف آن، پاسخ دادن به سؤال هایی در ارتباط با واکنشهای شیمیایی و فرآیندهای درون اندامهای موجودات زنده است .

رشته ژنتیک انسانی به دلیل اهمیت راهبردی آن، به ویژه در دهه های اخیر از رشدی حیرت انگیز برخوردار شده است. حوزه علم ژنتیک، تمام موجودات زنده است که انسان نیز یکی از آن ها به شمار می رود .

  • بیوتکنولوژی پزشکی 

علمی است که با استفاده از روش های علمی و فنی در تولید و یا تبدیل بعضی مواد به کمک عوامل بیولوژیک (میکروارگانیسم ها، یاخته های گیاهی و جانوری و آنزیم ها و…) برای تولید کالا و خدمات در کشاورزی، صنایع غذایی، دارویی، پزشکی و سایر صنایع می پردازد.

فیزیولوژی دانش عملکرد سامانه های زنده است و یکی از مهمترین شاخه های زیست شناسی (بیولوژی) است که به مطالعه اعمال حیاتی موجود زنده، اندام ها، بافت ها، سلول و عناصر آن می پردازد.

این رشته به بررسی ساختار و شیوهٔ کار بدن جانداران می پردازد. زیر شاخه های آن کالبدشناسی جانوری و کالبدشناسی گیاهی می باشد .

یک تعریف تقریباً کامل برای کالبدشناسی، شناسایی قسمت های مختلف بدن و ارتباط ساختمانی آن ها با همدیگر است.

  • میکروب شناسی مواد غذایی 

شامل بررسی نقش میکرو ارگانیسم ها در فساد مواد غذایی و نقش میکرو ارگانیسم ها در فرایندهای تهیه و تولید مواد غذایی می باشد. امروزه بیشترین پژوهش های میکروب شناختی غذایی جدید پیرامون نقش مثبت میکروب ها در تهیه و تولید مواد غذایی صورت می گیرد.

علم بررسی برهم کنش های میان جانداران و زیست بوم آنهاست.

بوم شناسی کهن ترین علم بشری است.در رشته بوم شناسی باید پایه قوی در علوم زیست جانوری و

زیست گیاهی داشت،چرا که طبق تعریف بالا برهم کنش میان جاندار و زیست بومش مورد اهمیت است.

  • پیوست جدول مربوط به دفترچه وزارت بهداشت و درمان
رشته امتحانی مدارک تحصیلی مورد پذیرش دروس امتحانی و ضرایب مربوطه
بیوشیمی بالینی کارشناسی بیوشیمی؛ ویروس شناسی؛ ایمنی شناسی پزشکی؛

شیمی؛ علوم آزمایشگاھی؛ علوم تغذیه؛ داروسازی؛ زیست

شناسی(کلیه گرایش ھا) ؛ علوم داروئی؛ علوم و صنایع غذائی؛ علوم

آزمایشگاھی دامپزشکی؛ بھداشت و بازرسی گوشت؛ بھداشت مواد غذایی

آزمایشگاھی دامپزشکی؛ بھداشت و بازرسی گوشت؛ بھداشت مواد غذایی

بیوشیمی عمومی(6)

 زیست شناسی سلولی_مولکولی (2)

 ژنتیک(0)

 شیمی آلی و عمومی(2)

 میکروب شناسی(0)

 زبان انگلیسی (3)

بیوتکنولوژی پزشکی کلیه کارشناسی ھای علوم پزشکی؛ کارشناسی زیست شناسی

(کلیه گرایشھا)؛ بیوتکنولوژی؛ مھندسی زیست فناوری کشاورزی؛

علوم آزمایشگاھی؛ علوم آزمایشگاھی دامپزشکی؛ علوم تجربی؛

دکتری عمومی پزشکی؛ داروسازی و دامپزشکی؛ کارشناسی و

کارشناسی ارشد (داروسازی خارج از کشور)

بیوشیمی عمومی (1)

 زیست شناسی سلولی_مولکولی (4)

 ژنتیک (0)

شیمی آلی و عمومی (0)

 میکروب شناسی(1)

زبان انگلیسی(3)

ژنتیک انسانی کارشناسی زیست شناسی(کلیه گرایش ھا)؛ بیوتکنولوژی؛ ویروس

شناسی؛ انگل شناسی پزشکی؛ ژنتیک؛ بیوشیمی؛ ایمنی شناسی؛ میکروبشناسی؛ تغذیه؛ علوم آزمایشگاھی؛ مامایی؛دکترای عمومی گروه پزشکی*؛ دکترای حرفه ای علوم آزمایشگاھی و دکترای حرفه ای دامپزشکی

بیوشیمی عمومی (1)

زیست شناسی سلولی_مولکولی (2)

ژنتیک (5)

شیمی آلی و عمومی(0)

 میکروب شناسی(0)

زبان انگلیسی (3)

ایمنی شناسی کارشناسی ایمنی شناسی؛ انگل شناسی پزشکی؛

باکتری شناسی؛ بیوشیمی؛ بیوتکنولوژی؛ زیست شناسی

(با گرایش جانوری؛ سلولی و ملکولی؛ میکروبیولوژی؛

عمومی ویا ژنتیک)؛ میکروبیولوژی؛علوم آزمایشگاھی؛فیزیولوژی ؛ویروس شناسی

ایمنی شناسی (6)

 بیوشیمی (1)

زیست شناسی سلولی_مولکولی

(2)

خون شناسی و بانک خون(0) میکروب شناسی (1)

زبان انگلیسی (3)

خون شناسی آزمایشگاهی و بانک خون (هماتولوژی) کارشناسی علوم آزمایشگاھی؛ ایمنی شناسی؛ زیست

شناسی (کلیه گرایش ھا)؛ ویروس شناسی؛ میکروب شناسی پزشکی؛ بیوشیمی؛ ژنتیک؛ زیست پزشکی

ایمنی شناسی (2)

 بیوشیمی (1)

 زیست شناسی سلولی_مولکولی (1)

خون شناسی و بانک خون(4) میکروب شناسی (0)

زبان انگلیسی (3)

قارچ شناسی علوم آزمایشگاھی پزشکی؛ زیست شناسی (گرایش ھای

میکروب شناسی، سلولی مولکولی، جانوری و گیاھی)؛ میکروبیولوژی

باکتری شناسی (1)

 قارچ شناسی (4)

ویروس شناسی (0)

 ایمنی شناسی (2)

 انگل شناسی (1)

 زیست شناسی سلولی_مولکولی (1)

 زبان انگلیسی (3)

میکروب شناسی کارشناسی میکروب شناسی؛ بیوشیمی؛ زیست شناسی

(کلیه گرایش ھا)؛ علوم آزمایشگاھی؛ ایمنی شناسی؛

ویروس شناسی؛ انگل شناسی پزشکی؛ علوم آزمایشگاھی

دامپزشکی؛ دکترای عمومی گروه پزشکی*؛ دکترای حرفه

ای علوم آزمایشگاھی و دکترای حرفه ای دامپزشکی

باکتری شناسی (5)

 قارچ شناسی (1)

 ویروس شناسی(5/1)

ایمنی شناسی(5/1)

انگل شناسی (1)

زیست شناسی سلولی-مولکولی(1)

زبان انگلیسی(3)

ویروس شناسی کارشناسی میکروب شناسی؛ انگل شناسی پزشکی؛حشره شناسی پز شکی (بیولوژی و کنترل ناقلین بیماری ھا)؛زیست شناسی (کلیه گرایش ھا)؛ علوم آزمایشگاھی؛بیوشیمی؛ ایمنی شناسی؛ علوم آزمایشگاھی

دامپزشکی؛ دکترای عمومی گروه پزشکی *؛ دکترای حرفهای

علوم آزمایشگاھی و دکترای حرفه ای دامپزشکی

باکتری شناسی(۱)

 قارچ شناسی (0)

 ویروس شناسی (3)

 ایمنی شناسی (2)

 انگل شناسی (1)

 زیست شناسی سلولی-مولکولی(5/1)

زبان انگلیسی (3)

انگل شناسی کارشناسی انگل شناسی؛ حشره شناسی پزشکی(بیولوژی و کنترل ناقلین بیماری ھا)؛ ایمنی شناسی پزشکی؛میکروب شناسی؛ علوم آزمایشگاھی؛ زیست شناسی (با

گرایش جانوری؛ عمومی؛ سلولی و مولکولی؛ میکروبیولوژی)؛

علوم آزمایشگاھی دامپزشکی

باکتری شناسی (1)

 قارچ شناسی (1)

 ویروس شناسی (1)

 ایمنی شناسی( 5/1)

انگل شناسی(5)

 باکتری شناسی (1)

سلولی_مولکولی (1)

زبان انگلیسی(3)

فیزیولوژی کارشناسی فیزیولوژی؛ زیست شناسی(کلیه گرایش ھا)؛ جانورشناسی؛ پرستاری؛فیزیوتراپی؛ مامایی؛ علوم آزمایشگاھی؛ علوم

دارویی؛ فارماکولوژی؛ بیوشی می؛ علوم تشریحی؛ گفتار درمانی؛ بینایی سنجی؛شنوایی شناسی؛ بھداشت عمومی؛ بھداشت حرفه ای و ھوشبری؛ تکنولوژی اتاق عمل

فیزیولوژی(3)

 بیوشیمی(1)

 زیست شناسی جانوری(2)

زبان انگلیسی(3)

علوم تشریحی کارشناسی علوم تشریحی؛ بافت شناسی؛زیست شناسی (کلیه گرایش ھا)؛ فیزیوتراپی؛اعضای مصنوعی و وسایل کمکی؛ ارتوپدی فنی؛ کاردرمانی؛ گفتاردرمانی؛ تکنولوژی

پرتودرمانی؛ تکنولوژی پرتوشناسی؛ رادیولوژی؛

شنوایی شناسی؛ پرستاری؛ مامایی؛ بینایی سنجی ؛ ھوشبری؛ تکنولوژی اتاق عمل؛ علوم

آزمایشگاھی، علوم تغذیه؛ بھداشت عمومی؛ فوریت ھای پزشکی؛ مھندسی پزشکی؛ باستان شناسی، تربیت بدنی و علوم ورزشی (کلیه گرایش ھا)

تشریح عمومی(4)

بافت شناسی ( ٣(

زیست شناسی سلولی( ٢(

 جنین شناسی (3)

زبان انگلیسی (3)

میکروب شناسی مواد غذایی کارشناسی میکروب شناسی؛ علوم آزمایشگاھی؛ علوم آزمایشگاھی دامپزشکی؛علوم تغذیه؛ علوم و صنایع غذایی؛ بیوشیمی؛زیست شناسی (گرایش ھای میکروبیولوژی؛بیوشیمی؛ ژنتیک)؛ بھداشت و بازرسی گوشت؛بھداشت مواد غذایی؛ دکترای عمومی پزشکی؛ داروسازی؛ دامپزشکی باکتری شناسی(3)

 تغذیه عمومی(1)

بیوشیمی عمومی(1)

انگل شناسی(1)

 قارچ شناسی(1)

 ویروس شناسی(1)

زبان انگلیسی(3)

اکولوژی انسانی کارشناسی در یکی از رشته ھای اکولوژی انسانی، جغرافیا (با گرایش انسانی)، بھداشت عمومی، زیست شناسی(ھمه گرایشھا)،محیط زیست، بھداشت محیط، بھداشت خانواده و جمعیت، بھداشت حرفه ای، مامایی،پرستاری؛ دکتری عمومی (پزشکی، داروسازی و دندانپزشکی)، دکتری حرفه ای دامپزشکی مبانی اکولوژی انسانی(3)

جمعیت و تنظیم خانواده(2)

 مقدمات آمار زیستی(2)

 بھداشت عمومی(1)

 زبان انگلیسی (3)

منبع : سایت سنجش  ( دفترچه مربوط به وزارت بهداشت)

نویسنده : جناب آقای حسن مسرور

سایت ویستاژن در این مطلب یک نمونه  گزارش کار آزمایشگاه مبانی گیاه شناسی را برای شما در نظر گرفته است؛ تا علاوه بر آموزش نحوه نوشتن  گزارش کار آزمایشگاه، اطلاعاتی نیز در مورد سلول و بافت گیاهی در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.

نحوه نوشتن صحیح گزارش کار آزمایشگاه 

آزمایش شماره : 《1》

شماره گروه : _

نام و نام خانوادگی : _

نام استاد : _

نام آزمایش : مشاهده سلول گیاهی و پدیده تورژسانس و پلاسمولیز

ساعت کلاس: _

تاریخ انجام آزمایش: _

تاریخ تحویل آزمایش: _

گزارش کار آزمایشگاه گیاه شناسی

در آزمایش “مشاهده سلول گیاهی” بین دیواره سلولی و دیواره سیتوپلاسمی فاصله و فضایی وجود ندارد و لذا تفکیک بین این دو عملا غیر ممکن به نظر می رسد. دلیل این موضوع پدیده اسمز و نهایتا فشار آب درون سلولی (پتانسیل فشاری آب) است که باعث نزدیک شدن و چسبیدن پلاسمالما به دیواره سلولی می شود.

اپیدرم 

اپیدرم یا روپوست لایه بیرونی پوست است.اپیدرم مرزبندی اصلی در سطح بدن گیاه و یا جانور است و آن را در برابر محیط ایمن می کند.سلول های اپیدرمی سلول های پارانشیمی تخصص یافته هستند که زنده اند ولی دارای واکوئل و فاقد کلروپلاست هستند. (در فلس پیاز واکوئل رنگدانه آنتوسیانین را دارد.)

پدیده تورژسانس 

سلول در چنین محیطی آب جذب نموده و متورم می شود. چون در این شرایط فشار اسمزی سلول بالاتر از محیط اطراف آن می باشد و همیشه فشار اسمزی بالا، جاذب آب است؛ بنابراین سلول تمایل به جذب آب دارد.

پدیده پلاسمولیز 

سلول در چنین محیطی آب از دست داده و چروکیده می شود. چون در این شرایط فشار اسمزی محیط بالاتر از داخل سلول می باشد؛ بنابراین محیط جهت تعدیل فشار اسمزی آب مورد نیاز خود را از سلول می گیرد.

 

هدف آزمایش (معمولا با نام آزمایش یکی می باشد)

آشنایی با ساختمان سلولی گیاه و آشنایی با مفهوم تورژسانس و پلاسمولیز

وسایل مورد نیاز آزمایش گیاه شناسی

میکروسکوپ نوری _ لام _ لامل _ شیشه ساعت _ تیغ _ قطره چکان _ آب مقطر _ آب نمک (محلول NaCl) _ پیاز (ترجیحا پیاز بنفش رنگ)

مراحل انجام آزمایش گیاهی

در آزمایش اول ابتدا یک لایه پیاز را بر می داریم و با کمک تیغ اپیدرم آن را جدا می کنیم؛ سپس روی شیشه لام یک قطره آب مقطر قرار می دهیم و بخش کوچکی از اپیدرم را روی لام قرار می دهیم. سپس یک لامل را روی آن گذاشته و لام را زیر میکروسکوپ تنظیم میکنیم و بیانگر پدیده تورژسانس است.
برای مشاهده نمونه، ابتدا از عدسی با درست نمایی 4 استفاده می کنیم و بعد از می توانیم به ترتیب از عدسی با قدرت 10 و 40 استفاده کنیم.
(نکته: در آزمایشگاه هایی که برای آموزش دانشجویان مورد استفاده قرار می گیرد به ندرت از عدسی 100 استفاده می شود.)
در آزمایش دوم با استفاده از قطره چکان دو یا سه قطره آب نمک غلیظ در یک طرف لام قرار می دهیم و مطابق آزمایش قبلی، بخش کوچکی از اپیدرم پیاز را روی لامل که حاوی آب نمک غلیظ است قرار می دهیم و سپس بعد از چند دقیقه لامل را روی شیشه لام قرار می دهیم و آن را زیر میکروسکوپ تنظیم می کنیم.
زمانیکه آب نمک زیر لامل کشیده می شود محیط غلیظ ایجاد نموده که این امر موجب از دست دادن آب سلول ها و در نتیجه جدا شدن غشایی پلاسمایی از دیواره سلولی می شود که بیانگر پدیده پلاسمولیز است.
نکته : حال اگر با قطره چکان چند قطره آب خالص کنار لامل قرار دهیم محیط اطراف سلول ها رقیق شده که این امر باعث چسبیدن غشایی پلاسمایی به دیواره سلولی می شود و تورژسانس را می دهد.

نتایج کار و ترسیم مشاهدات

پس از انجام آزمایش اول مشاهده می‌کنیم تورم در سلول ایجاد شده که در این حالت فشاری به دیواره سلولی این فشار غشای پلاسمایی را محکم به دیواره سلولی چسبانده و در نتیجه سلول سخت و محکم شده است و سلول های گیاه به صورت فشرده در کنار هم قرار دارند،این پدیده تورژسانس نام دارد.

 

پس از انجام آزمایش دوم مشاهده می کنیم غشای پلاسمایی در بعضی نقاط از دیواره سلولی جدا شده که در چنین حالتی سلولها شادابی و تردی خود را از دست می دهند. این پدیده که عمل عکس تورژسانس به حساب می‌آید، پلاسمولیز می‌گویند.

 

● سوالات مربوط به آزمایش گیاه شناسی

1.چرا در آزمایش به جای پیاز بنفش از پیاز سفید استفاده نکردیم؟!
در این آزمایش از پیاز سفید رنگ هم می توانستیم استفاده کنیم اما یک مرحله به مراحل قبلی آزمایش افزوده می شد که باید پیاز را در محلول رنگی لوگل قرار می دادیم تا سلول رنگ آمیزی شود و برای سهولت کار از پیاز بنفش استفاده کردیم.

2. برای مشاهده نمونه با عدسی 100 چه باید کرد ؟!
هنگام استفاده از عدسی 100 باید از روغن ایمرسون استفاده کنیم و در صورتی که از این روغن استفاده نکنیم،هوا با ضریب شکست بالایش باعث پراکنده شدن پرتوها می شود و به علت فاصله کانونی عدسی،نور چندانی به آن نمی رسد.
همچنین استفاده از روغن ایمرسون باعث می شود که عدسی چشمی 100 از نمونه فاصله گرفته و از آسیب رسیدن به نمونه و عدسی جلوگیری می شود.
بعد از اتمام کار با عدسی 100 باید آن را با گریس تمیز نمود،زیرا در غیر این صورت روغن روی عدسی خشک می شود.

گردآورنده: جناب آقای حسن مسروری

 

vistagene vistagene 

سایت   ویستاژن  در این مقاله به معرفی گرایش های مختلف علوم زیستی در مقطع کارشناسی پرداخته است.

 علوم زیستی چیست؟

زیست شناسی یکی از علوم پایه و اساسی و بسیار جذاب است. با مطالعه در هریک از زمینه های زیست شناسی، به نظم پیچیدگی جهان هستی، پی می بریم.

علوم زیستی به تمامی رشته‌های علمی از قبیل زیست شناسی، پزشکی، انسان‌شناسی و بوم‌شناسی گفته می‌شود که با موجودات زنده، فرایندهای زیستی و روابط متقابل آن‌ها با یکدیگر و زیست بوم آن‌ها، سروکار دارد.
حال می خواهیم یک بررسی کلی و اجمالی روی هریک از رشته های علوم زیستی انجام دهیم

گرایش های مختلف علوم زیستی در مقطع کارشناسی دانشگاه سراسری

  • زیست شناسی سلولی مولکولی (Molecular Biocell)

در زیست شناسی سلولی مولکولی،سلول به عنوان واحد بنیادی تشکیل دهنده حیات مورد مطالعه قرار می گیرد و نقش مهم ترین مولکول های آن یعنی DNA ,RNA و پروتئین ها و روند پروتئین سازی مورد بررسی و مطالعه قرار می گیرد.
رشته سلولی مولکولی در حال حاضر در پنج گرایش بیوشیمی، بیوتکنولوژی، میکروبیولوژی، ژنتیک و علوم سلولی مولکولی در مقطع کارشناسی ارائه می شود.

  • میکروبیولوژی (Microbiology)

علم میکروبیولوژی گرایشی از علم زیست شناسی است که وظیفه بررسی و مطالعه میکروارگانیسم ها را بر عهده دارد.
جاندارانی که در میکروبیولوژی بیشتر بررسی می شوند شامل باکتری ها (پروکاریوت ها)، ویروس ها، یوکاریوت هایی مثل تک سلولی و قارچ ها و یا پروتوزوئرها می باشد و دارای گرایش های میکروبیولوژی پزشکی، میکروبیولوژی غذایی، میکروبیولوژی صنعتی و… است.
علم میکروبیولوژی مادر علوم سلولی مولکولی است.

به مفهوم استفاده از سیستم های زنده و جانداران برای توسعه یا تولید محصولات یا هرگونه کاربرد فناورانه که از سیستم های زیستی، جانداران و مشتقات آن ها استفاده می کند.
اساس و پایه بیوتکنولوژی جدید را می توان انتقال ژن های یک موجود به موجود دیگر و فعال ساختن آنها در موجود جدید دانست، فن آوری رو به گسترشی که امروزه به سرعت در صنایع دارویی، غذایی، پزشکی، شیمیایی و کشاورزی وارد شده است.

  • زیست شناسی جانوری (Zoology)

رشته ای در زیست شناسی است که به بررسی جانوران می پردازد. در جانورشناسی، جانوران از تمام جهات مورد بررسی قرار می گیرند.از آنجا که تعداد انگشت شماری از کتاب های رشته علوم جانوری به زبان فارسی است (این درحالی است که کتاب های مورد نظر قدیمی هستند و نمی توان به یاری آن ها از تحقیقات و مطالعات جدید باخبر شد) به همین دلیل دانشجوی زیست جانوری لازم با زبان انگلیسی آشنایی کامل داشته باشد.

این رشته صرفاً موارد مرتبط به گیاه اعم از گیاهان اولیه تا گیاهان امروزی را بررسی می کند و دارای زمینه های مختلفی مانند: گیاه شناسی، فیزیولوژی گیاهی، ریخت زایی و اندام زایی در گیاهان، بیوشیمی و جلبک شناسی است.
علوم گیاهی دارای دو بخش عمده “فیزیولوژی” و “سیستماتیک” است که بخش فیزیولوژی به شناخت زندگی گیاهان و اندامهای مختلف یک گیاه می پردازد و بخش سیستماتیک نیز درباره اسامی و طبقه بندی گیاه است.

دانشی است که به بررسی و مطالعه خواص محیط آبی، بیولوژی آبزیان و فعالیت های آبزی پروری می پردازد. این رشته برخلاف دو رشته علوم جانوری و علوم گیاهی که در آن ها بیشتر موجودات خشکی زی مورد مطالعه قرار می گرفت، این گرایش جانوران و گیاهان آبزی را بررسی و مطالعه می کند. در طول دوران کارشناسی دانشجویان زیست دریا با اساتید خود برای کسب اطلاعات عینی به مناطق آبی کشور مثل قشم و سواحل دریای خزر سفر می کنند که از جذابیت های این رشته است.

ژنتیک (Genetics)

در دانشگاه آزاد در مقطع کارشناسی رشته ژنتیک ارایه می گردد. به طور کلی علم ژنتیک درباره انتقال صفات وراثتی از والدین به فرزندان بحث می کند تا بگوید که چه مکانیزم های مولکولی، عامل انتقال صفات از نسلی به نسل دیگر می باش.
ژنتیک را می توان به گروه های زیر تقسیم کرد که عبارتند از ژنتیک مندلی، ژنتیک جمعیت، ژنتیک مولکولی، ژنتیک بالینی، ژنتیک رفتاری، ژنتیک اصلاح دام، ژنتیک پزشکی و ژنتیک کمّی.

 

گردآورنده: جناب آقای حسن مسرور

سایت ویستاژن در این مقاله به پروسه تولید دارو و مراحل انجام آن پرداخته است.

صفر تا صد تولید دارو

داروسازی و تولید دارو یکی از جذاب ترین حوزه های علم بیوشیمی است. دارو ها منشا های مختلفی دارند و به سه دسته طبیعی، نیمه مصنوعی و مصنوعی تقسیم می شوند.

 داروهای طبیعی

 

دارو های طبیعی دو نوع هستند که نوع اول آن به صورت خام مورد استفاده قرار می گیرد مانند: الوئه ورا
و نوع دوم مواد شیمیایی هستند که به صورت خام استخراج شده و به عنوان دارو مورد استفاده قرار می گیرند مانند: مورفین که از تریاک استخراج می شود.
برای اطلاع در مورد داروهای طبیعی از طب سنتی استفاده می کنند و با استفاده از ان به خواص دارویی گیاهان و مزیت های جانوران پی می برند.
سپس بررسی هایی در داخل یا خارج بدن موجود زنده انجام می دهند و اگر آن فراورده موثر تشخیص داده شود، ترکیبات موجود در آن را خالص و تفکیک می کنند و با روش های دستگاهی مانند MS,UV,IR تلاش می کنند تا به ساختار شیمیایی ان ترکیب پی ببرند.
سپس آزمایشات نهایی برای اثبات اثر ماده انجام می گیرد و به عنوان دارو معرفی می شود.

 داروهای نیمه مصنوعی

برای برطرف کردن کاستی های دارو های طبیعی، تغییرات شیمیایی جزئی روی آن انجام می دهند و به کمک آن داروی نیمه مصنوعی تولید می شود.
برای رسیدن به این داروها باید عملیات های دقیقی روی داروی طبیعی انجام شود تا بدون تغییر در خواص مطلوب، ویژگی های مضر آن را حذف گردد.
مثلا: پنی سلین را که یک داروی طبیعی ست به صورت خوراکی نمی توان مصرف کرد اما با تغییراتی که در ان ایجاد می شود می توان آن را به صورت خوراکی استفاده نمود .

داروهای مصنوعی

با پیشرفت شیمی آلی، ترکیب های شیمیایی مختلفی ساخته شده اند که برخی از انها دارای اثرات درمانی هستند.به این گونه از مواد داروی مصنوعی می گوییم.
در اینگونه داروها محققان حدس می زنند که ممکن است کدام ماده شیمیایی روی کدام بیماری اثر بگذارد و ممکن است حدس آن ها درست باشد و یا اصلا آن ماده کارساز نباشد.
داروی AZT که تا حدودی بر روی ایدز موثر است و با این روش بدست آمده است.

مراحل بررسی ایمنی دارو

یک دارو همان گونه که خواص درمانی زیادی را داراست ممکن است خطرناک باشد به همین دلیل باید چهار مرحله را طی کند.

  • مرحله اول

این مرحله ممکن است سه سال یا بیشتر طول بکشد و برای اطمینان از سمی نبودن و بی خطر بودن طی می شود. در این مرحله دارو روی جانوران مختلف و جنین های جانوران تست می شود.
امروزه تلاش بر این است که از حیوانات آزمایشگاهی کمتر استفاده شود و به همین دلیل برای انجام ازمایش ها از نمونه سازی رایانه ای کمک می گیرند اما ازمایش روی حیوانات بسیار مفیدتر است.
اگر ماده دارویی اثر سمی نداشته باشد وارد مرحله بعد می شود.

  • مرحله دوم

در این مرحله دارو روی یک انسان سالم داوطلب ارزیابی می شود که به این کار فارماکوکینتیک می گوییم.
اگر نتایج مطلوب باشد وارد مرحله بعد می شود.

  • مرحله سوم

دارو را به تعداد کمی از بیماران می دهند که اثرات آن را روی انسان بیمار بررسی کنند و این مرحله ۳ تا ۵ سال طول می کشد.
در صورتی که نتایج مورد رضایت باشد،دارو مجوز ورود به بازار می گیرد و وارد مرحله چهارم می شود.

  • مرحله چهارم

این مرحله، مرحله پس از فروش است و اثرات دارو روی افراد سراسر دنیا با قومیت ها و ملیت های مختلف مورد بررسی قرار می گیرد.
متخصصان از سراسر جهان مضرات آن را به WHO گزارش می دهند و در صورت مضر بودن، دارو از سطح بازار جمع می گردد.
به همین علت سالانه دارو های زیادی جمع اوری و حذف می گردد.

 عوارض جانبی داروها

دارو ها با وجود گذشتن از پروتکل های بسیاری باز هم بدون ضرر نیستند.
بعضی از ان ها عوارض کم خطر و بعضی دیگر عوارض بسیار خطرناکی دارند.
عوارضی که خطرات کمتری دارند از ابتدا قابل پیش بینی بوده و اکثر دارو ها از این دسته هستند.
اما برخی دارو ها پس از استفاده گسترده عوارض خود را اشکار می کنند که خطرات بیشتری را به دنبال دارد.
دارویی که تولید می شود بدون عوارض نیست اما نکته مهم این است که باید خواص دارویی بسیار بیشتر از عوارض جانبی باشد تا دارو تایید شده و مورد استفاده قرار بگیرد.
همه این عملیات زیر نظر وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، اداره کل نظارت بر امور دارو و مواد مخدر، اداره بررسی و ثبت، اداره نظارت فنی و اداره امور داروخانه ها انجام می گیرد.