نوشته‌ها

سایت ویستاژن در این مطلب به معرفی رشته بیوفیزیک پرداخته است.

رشته بیوفیزیک چیست؟

رشته بیوفیزیک در اواسط قرن بیستم از سایر علوم پایه جدا شد و به عنوان یک زیرشاخه جدید مورد توجه قرار گرفت. این رشته منجر به کشف  DNA، تولید واکسن، تصویربرداری، روش های درمانی مانند دیالیز و پرتو درمانی در طول زمان شد و امروزه جایگزین کردن سوخت زیستی از میکروارگانسیم ها به جای بنزین از آخرین تحقیقات بیوفیزیکدان ها است. رشته بیوفیزیک، یک رشته میانی بین فیزیک و زیست است که با استفاده از قوانین، نظریه ها و فرمول های موجود در فیزیک می توانیم به بررسی و پژوهش در موجودات زنده بپردایم. در واقع بیوفیزیک می خواهد به بررسی فرآیند های زیستی بپردازد و علت واکنش ها و جا به جایی ها را با استفاده از قوانین فیزیک حل نماید که منجر به ساخت ابزارهایی قبیل هوش مصنوعی، تولید الکتیریسیته از یک موجود زنده، الگو برداری از DNA برای ایجاد یک حافظه کامپیوتری، ساخت زیردریایی، رادارهای صوتی، بررسی آثار امواج ماکرویو و امواج الکترومغناطیسی بی‌سیم‌ بر مغز، … می شود. از این رو دانشجویان این رشته باید بر دروسی مانند ریاضی، فیزیک، کامپیوتر و زیست شناسی و ابزارهای بیوانفورماتیکی تسلط لازم را داشته باشند.

 6 گرایش رشته  بیوفیزیک

۱ بیوفیزیک مولکولی:

بررسی ساختارهای فیزیکی، تنظیمات بیومولکول‌های سلولی و پدیده‌های مولکولی

۲- بیوفیزیک سلولی 

تمرکز بر اصول فیزیکی عملکرد سلول

۳- بیوفیزیک جمعیت‌های سلولی 

بررسی تقسیم و رشد سلول‌ها و مطالعه سلول‌های سرطانی

۴ بیوفیزیک فیزیولوژیک 

بررسی مکانیسم‌ها و عملکردهای اندام‌های مختلف بدن مانند قلب

۵- بیوفیزیک پرتوها و گرما 

بررسی اثرات ناشی از پرتوها بر سیستم‌های زنده

۶ –بیوفیزیک نظری 

مطالعه و بررسی مدل‌سازی سامانه‌های زیستی

بازار کار رشته بیوفیزیک

دانشجویان این رشته توانایی هایی مانند تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روشهای اندازه گیری و سنجش های کمی و ساختار، مدل‌سازی رایانه، علوم اعصاب، مهندسی زیستی، فناوری نانو، بیومتریال، تصویربرداری، برنامه‌های پزشکی را دارا می باشند و می توانند  در مراکز تحقیقاتی مثل انستیتو پاستور، مرکز تحقیقات پلیمر و … ، هیئت علمی دانشگاه ها، همکاری با موسسات و دانشگاه ها در امور پژوهشی، تحقیق بر روی اندام های بدن مانند قلب، به عنوان مدرس مدارس و دانشگاه ها مشغول به کار شوند.

افرادی که در مقطع کارشناسی به تحصیل در رشته زیست شناسی سلولی مولکولی بپردازند می توانند در مقطع کارشناسی ارشد گرایش بیوفیزیک را انتخاب کنند همچنین این امکان وجود دارد که دانشجویان کارشناسی بیوفیزیک در مقطع کارشناسی ارشد وزارت بهداشت در رشته های  رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی و فیزیک پزشکی ادامه تحصیل دهند. دانشجویان توجه داشته باشند که تمامی فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد مجاز به شرکت در آزمون دکتری بیوفیزیک هستند.

دروس مقطع ارشد رشته بیوفیزیک 

بیوفیزیک غشا : مطالعه ساختار و عملکرد غشاهای سلولی، از جمله کانال‌های یونی، پروتئین‌ها

بیوفیزیک محاسباتی : استفاده از مدل سازی ریاضی برای مطالعه سیستم‌‌های بیولوژیکی و ساختار‌های بیومولکولی در سطح اتمی

مهندسی پروتئین: ایجاد و اصلاح پروتئین‌‌ ها برای توسعه زیست شناسی مصنوعی و درمان‌‌های جدید بیماری ها ساختار‌‌های مولکولی:  بررسی ساختمان مولکول‌‌های بیولوژیکی شامل پروتئین‌‌ها، اسید‌‌های نوکلئیک و لیپید‌‌ها

مکانیسم‌‌ها: استفاده از مکانیسم‌‌های فیزیکی برای توضیح وقایع فرآیند‌‌های بیولوژیکی مانند انتقال انرژی در غشا‌‌ها، حرکت سلولی و رفتار‌های الکتریکی سلول‌‌ها

تعداد کل واحدها  30:  واحد
دروس الزامی 14  :  واحد
دروس انتخابی 8: واحد
پایان نامه 8: واحد

 

دروس تخصصی الزامی کارشناسی ارشد بیوفیزیک

ردیف نام درس تعداد واحد
1 بیوشیمی فیزیک 2
2 بیوفیزیک پرتوی 2
3 بیوفیزیک غشا 2
4 بیوفیزیک مولکولی 2
5 روشهای بیوفیزیک 2
6 بیوفیزیک سلولی 2

دروس اختیاری کارشناسی ارشد رشته بیوفیزیک

ردیف نام درس تعداد واحد
1 مدلسازی سیستم های زیستی 2
2 بیوانفورماتیک ساختاری 2
3 زیست حسگرها 2
4 سینتیک آنزیمی 2
5 بیوفیزیک و علوم دارویی 2
6 طراحی محاسباتی دارو 2

سمینار 1 و 2:  2 واحد

دروس مقطع دکتری بیوفیزیک :

تعداد کل واحدها  :36  واحد
دروس الزامی 14  :  واحد
رساله : 22 واحد

 

دروس جبرانی دکتری بیوفیزیک

عنوان درس تعداد واحد
بیوفیزیک سلولی 2
روش های بیوفیزیک 2
بیوفیزیک غشا 2
بیوفیزیک پرتو 2
بیوفیزیک مولکولی 2
بیوشیمی فیزیک 2

دروس تخصصی دکتری بیوفیزیک

عنوان درس تعداد واحد
سینتیک آنزیمی 2
زیست حسگر ها 2
بیوترمودینامیک 2
بیوالکترومغناطیس 2
بیوفیزیک کانال های یونی 2
بیوفیزیک و مهندسی بافت 2
پروتئومیکس 2
بیوفیزیک محیط زیست 2

توجه داشته باشید در این بخش تنها چند درس از دروس دو جدول موجود برای انتخاب واحد های دروس تخصصی دکتری بیوفیزیک آورده شده است.

پایان نامه:  8 واحد

معرفی دروس امتحانی
بیوفیزیک : ضریب  4 ، مجموعه زیست شناسی : ضریب 3 ، سلولی و مولکولی : ضریب 3 ،
مجموعه میکروبیولوژی : ضریب 1 ، بیوشیمی : ضریب 2 ، زبان عمومی و تخصصی : ضریب 2

 

منابع کنکور کارشناسی ارشد بیوفیزیک 

عناوین دروس امتحانی منابع
   
زبان عمومی و تخصصی ( انگلیسی ) ۱- کتاب گرامر کاربردی زبان انگلیسی، شهاب اناری و همکاران، انتشارات مبتکران.  2 – کتاب ۵۰۴ واژه ضروری تافل، انتشارات جنگل. 3 – کتاب انگلیسی برای دانشجویان رشته زیست شناسی سلولی مولکولی (English for the students of cell an molecular biology)، تالیف سعید آیریان، انتشارات سمت.  4 – کتاب انگلیسی برای دانشجویان رشته زیست شناسی (English for the students of biology)، تالیف حیدر آقابابا، انتشارات سمت.
مجموعه زیست شناسی 1 – بیولوژی کمپل، ترجمه آقای میرحبیبی و پویان
ژنتیک 1 – مبانی ژنتیک تألیف، دکتر محمد تقی آساد 2 – مبانی و مسائل ژنتیک ویلیام استانس فیلد، مترجم رضا محمدی
بیوشیمی 1 – بیوشیمی عمومی (جلد 1و 2) تألیف، دکتر پرویز شهبازی، دکتر ناصر ملک نیا 2 – مبانی بیوشیمی لنین جر، ترجمه دکتر رضا محمدی
سلولی و مولکولی Molecular cell biology (Harvey Lodish) — Essential cell biology (Alberts) Molecular biology of the cell- (Alberts) ـ زیست‌شناسی سلولی و مولکولی (احمد مجد ـ محمدعلی شریعت زاده) ـ بیولوژی سلولی و بیولوژی مولکولی (غلامرضا نورزاد) ـ مبانی زیست‌شناسی سلولی و مولکولی (دورو برتیس ـ ترجمه سیدعلی حسینی تهرانی و محمود عرفانیان احمدپور) ـ مبانی زیست مولکولی و مهندسی ژنتیک (گیتی امتیازی ـ محسن کریمی)
میکروبیولوژی 1 – میکروبیولوژی عمومی، دکتر فریدون ملک زاده 2 – بیوتکنولوژی میکروبی، دکتر فریدون ملک زاده 3 – میکروبیولوژی جاوتز 4 – میکروبیولوژی واکر 5 – میکروب شناسی پزشکی، دکتر پرویز ادیب فر 6 – ایمونولوژی ایوان رویت 7 – ایمونولوژی استیتنر 8 – ویروس شناسی فیلدز 9 – ویروس شناسی فنز 10 –  تک یاخته شناسی، دکتر محمدی 11 –  میکروبیولوژی محیطی، آب، پساب و خاک، دکتر اشرف السادات نوحی 12 –  میکروبیولوژی، آقای دکتر آموزگار
مجموعه ویروس شناسی، قارچ شناسی و ایمنی شناسی 1 – ایمنی شناسی، ابوالعباس ترجمه خانم گیتی محمدی 2 – ویروس شناسی پزشکی فنر، ترجمه دکتر خزعلی 3 – میکروبیولوژی جاوتز (بخش ویروس شناسی)، دکتر خزعلی 4 – قارچ شناسی جاوتز (بخش قارچ شناسی)، دکتر خزعلی
بیوفیزیک 1ـ مصطفی رضایی طاویرانی، بیژن رنجبر، علیرضا زالی، کورش سایه میری، سیدحسن مقدم نیا، مهرناز مصطفوی، سعید حسامی تکلو، سمیه مهدوی، امیر رستمی، مینو شاهانی ـ بیوفیزیک ـ انتشارات اندیشه ظهور2ـ محمدرضا حسین دخت و جمشید خان چمنی ـ مبانی بیوفیزیک ـ دانشگاه فردوسی مشهد3ـ علی اکبر موسوی موحدی، علی اکبر صبوری و جمشید خان چمنی ـ روش‌های بیوشیمی و بیوفیزیک ـ انتشارات دانشگاه تهران 4ـ مصطفی رضایی طاویرانی، بیژن رنجبر ـ رضا یوسفی ـ حسین نادری منش ـ بیوفیزیک ـ انتشارات سنجش 5ـ علی اکبر صبوری، علی اکبر موسوی موحدی ـ ترمودینامیک شیمیایی ـ دانشگاه تهران 6ـ دکتر بیژن فرزامی ـ مبانی بیوشیمی فیزیک ـ انتشارات دانشگاه تربیت مدرس 7ـ دکتر محمد مسعود شوشتریان ـ بیوفیزیک ـ انتشارات دانشگاه پیام نور 8ـ ونهولد، کنسال، جانسون، کورتیس، مبانی بیوشیمی بیوفیزیک ـ ترجمه محمدرضا لایی ـ انتشارات دانشگاه مشهد

گردآورنده: سرکار خانم آیدا مظفرزاده