سایت ویستاژن به معرفی رشته هماتولوژی پرداخته است.
رشته هماتولوژی چیست؟
رشته هماتولوژی یا خون شناسی همانطور که از نام آن پیداست، به بررسی اجزای خون، ساختار شیمیایی و عملکرد آن ها می پردازد این اجزا سلول های خونی، انعقادی، پلاسما، پلاکت ها و … هستند.
انعقاد خون نیز موضوع دیگریست که در این رشته جای می گیرد که به کمک پروتئین هایی خاص صورت می گیرد. خون در بدن انسان بسیار با اهمیت است زیرا در آزمایشگاه بسیار به کمک می آید و امکان تشخیص برخی بیماری ها را می دهد همچنین با بیشتر شدن دانش بشر خون کابردهای دیگری نیز مثل درمان می تواند داشته باشد.
برای موفق بودن در این رشته لازم است تا در برخی زمینه ها اطلاعات کافی داشته باشیم. البته افرادی که فارغ التحصیل رشته علوم آزمایشگاهی هستند پایه قوی تری دارند. در زیر چند مورد نام برده شده نیاز به مطالعه دارد:
- مطالب پایه و آزمایشگاهی هماتولوژی (بسیار حائز اهمیت است)
2. خون سازی
3. ساختار و غشا اریتروسیت
4. بیماری های کمپلمان
5. ساختار هموگلوبین
6. متابولیسم آن و بیماری های مرتبط
7. انواع تالاسمی ها
8. انواع هموگلوبینوپاتی ها
9. بیماری های پلاکتی
10. انعقاد
11. اختلالات خونریزی دهنده
12. ترومبوز ها
13. اختلالات خوش خیم لکوسیتی
14. اختلالات بدخیم لکوسیتی
15. آنمی آپلاستیک
16. پیوند مغز استخون
17. آزمایشات سیتوژنتیک
و …
بازار کار رشته هماتولوژی
بازار کار رشته هماتولوژی هم در زمینه پژوهشی موجود است و هم در زمینه آموزشی
در زمینه پژوهشی فارغ التحصیلان می توانند در تحقیق و تولید علم در موضوع خون و بیماری های خونی فعال باشند. در زمینه آموزشی فارغ التحصیلان می توانند برنامه های آموزشی تهیه کنند، در مقاطع دانشگاه یا مراکز علمی به آموزش مرتبط با این رشته بپردازند، نوآوری ها و پیشنهادات خود را برای هر چه بهتر کردن آموزش این رشته ارائه دهند.
فعالیت هایی که بصورت خدماتی می توان انجام داد، فعالیت در سازمان انتقال خون، آزمایشگاه های تشخیص بالینی و ارائه مشاوره در مراکز مربوط. همچنین امکان ایجاد مرکزی برای تهیه خون و فراورده های خونی سالم است.
برای ادامه تحصیل در این رشته، دانشجو باید دارای مدرک کارشناسی یکی از رشته های بیوشیمی، زیست پزشکی، ژنتیک، علوم آزمایشگاهی، ایمنی شناسی، تمام گرایش های زیست شناسی، ویروس شناسی، میکروب شناسی پزشکی باشد. پذیرش این رشته در ایران در 2 مقطع کارشناسی ارشد و دکتری امکان پذیر است.
منابع آزمون کارشناسی ارشد هماتولوژی توسط وزارت بهداشت
1.کتاب خون شناسی و بانک خون(خون شناسی پزشکی مجتبی تبرستانی، essential hematology by Hoffbrand ،clinical diagnosis by Davidson and Henry ،practical hematology by Dacie و …)
2.گنجینه خون شناسی
3.تست تالیفی خون شناسی
4.صفر تا صد بیوشیمی (devlin ،stryer و دکتر مرادی و همکاران و … )
5.گنجینه بیوشیمی
6.صفر تا صد زیست شناسی سلولی و مولکولی (ناصر هاشمی) (Lodish)
7.نمودار نامه زیست شناسی سلولی و مولکولی
8.صفر تا صد ایمنی شناسی (دکتر عبداللهی)
9.گنجینه ایمنی شناسی
10نمودار نامه خون شناسی و … .
دروس امتحانی رشته هماتولوژی به همراه ضرایب
هماتولوژی | ضریب 4 |
ایمنی شناسی(دکتر محمد وجگانی،ایوان رویت، Stites ،Abul k.Abbass) | ضریب 2 |
زیست شناسی سلولی و مولکولی | ضریب 1 |
بیوشیمی | ضریب 1 |
زبان (90پلاس، صفر تا صد زبان اگلیسی، جعبه سیاه زبان ارشد علوم پزشکی) | ضریب 2 |
بهتر است برای مطالعه، از دروس با ضرایب بالاتر شروع کنید اما به این معنی نیست که دروس دیگر اهمیت ندارند. کسب میانگین 30 در دروس اختصاصی میانگین 25 در صد درس زبان الزامی است.
تعداد کل واحد های دروس کارشناسی ارشد هماتولوژی 30 است که 20 واحد اختصاصی اجباری و 4 واحد اختصاصی اختیاری و 6 واحد پایان نامه است.
لیست دروس رشته هماتولوژی
دروس جبرانی
نام درس | تعداد واحد |
ایمنی شناسی پایه | 3 |
بیولوژی سلولی مولکولی پایه | 2 |
خون شناسی پایه | 3 |
پاتولوژی | 2 |
سیستم های اطلاع رسانی پزشکی | 1 |
دروس اختصاصی اجباری هماتولوژی
نام درس | تعداد واحد | پیش نیاز |
ایمنی شناسی پیشرفته | 3 | ایمنی شناسی پایه |
بیولوژی سلولی مولکولی پیشرفته | 2 | بیولوژی سلولی مولکولی پایه |
مبانی کشت سلول و سلول های مغز استخوان | 1 | بیولوژی سلولی مولکولی پیشرفته |
روش تحقیق | 1 | |
خون شناسی 1 (کلیات،گلبول قرمز) | 3 | خون شناسی پایه |
خون شناسی 2 (گلبول های سفید) | 3 | خون شناسی 1 |
خون شناسی 3 (پلاکت ها، هموستاز) | 2 | خون شناسی 2 |
ایمونوهماتولوژی و انتقال خون | 4 | ایمنی شناسی پیشرفته |
کنترل کیفی در خون شناسی و بانک خون | 1 | ایمونوهماتولوژی و انتقال خون و خون شناسی 2 |
دروس اختصاصی اختیاری:
نام درس | تعداد واحد | پیش نیاز |
سمینار هماتولوژی | 1 | خون شناسی 1 و 2 |
کارآموزی هماتولوژی | 3 | خون شناسی 1 و 2 |
سمینار ایمونوهماتولوژی | 1 | ایمونوهماتولوژی و انتقال خون |
کارآموزی ایمونوهماتولوژی و انتقال خون | 3 | ایمونوهماتولوژی و انتقال خون |
برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری انتخاب های زیر وجود دارد
وزارت علوم : دکترای زیست شناسی (تمام گرایشات )
وزارت بهداشت
1 دکترای هماتولوژی
3. زیست فناوری پزشکی
5. نانوفناوری پزشکی
6. مهندسی بافت
7. علوم سلولی کاربردی
8. ایمنی شناسی پزشکی
9. انفورماتیک پزشکی
10. سلامت در بلایا و فوریت ها
11. سلامت و رفاه اجتماعی
12. اپیدمیولوژی
13. مددکاری اجتماعی
14. گفتار درمانی
گرد آوری : صادق صادقی