علم میکروبیولوژِی

پایه و اساس بسیاری از علوم از جمله :بیوتکنولوژی ،بیوشیمی ،ژنتیک و پزشکی می باشد که در تشخیص بیماری ها نقش مهمی را ایفا می کند. در واقع این رشته با هدف شناسایی جانداران میکروسکوپی و مسائل مختلف مربوط به زیست آن ها ایجاد شده است که البته گاهی اوقات نیز میکروبیولوژی را با عنوان زیست شناسی سلولی مولکولی نام می برند که همین امر باعث می شود که عده ای از داوطلبان گمان کنند رشته میکروبیولوژی همان رشته زیست شناسی سلولی مولکولی است، اما باید توجه کرد که علم میکروبیولوژی مادر علوم سلولی مولکولی است و ضمن اینکه علوم سلولی مولکولی فعالیت های درونی میکروب ها را مورد بررسی قرار می دهند و این در صورتی است که در علم میکروبیولوژی تأثیرات بیرونی میکروارگانیسم ها مورد مطالعه قرار می گیرد.رشته میکروبیولوژی شامل گرایش های: میکروبیولوژی پزشکی، میکروبیولوژی غذایی، میکروبیولوژی صنعتی می باشد که در ادامه سایت ویستاژن به ارائه توضیحات مختصری از هر یک از آنها پرداخته است.

_میکروبیولوژی پزشکی

بررسی میکروب های بیماری زا برای انسان در حوزه مربوط به این گرایش می

باشد.

_میکروبیولوژی غذایی

 تولید مواد غذایی به کمک میکروب ها در حوزه مربوط به این گرایش است.

_میکروبیولوژی صنعتی

استفاده از میکروب های مفید در تولید مواد صنعتی مانند اسیدها، کودها و… در رفع آلودگی های محیط زیست، در شناسایی آفات گیاهی و راه های مقابله با آن ها، در استخراج فلزات

سنگین، در تصفیه نفت و … در حوزه مربوط به این گرایش می باشد.

• میکروبیولوژیست ها چه وظایفی دارند ؟

میکروبیولوژیست ها وظایف گوناگونی را بر عهده دارند اما از جمله وظایف میکروبیولوژیست ها عبارتند از شناسایی انواع میکروب ها جهت کنترل انواع بیماری های عفونی، کنترل کیفیت مواد غذایی و همچنین استفاده بهینه و مناسب از میکروارگانیسم ها در تولید مواد غذایی جدید و بهینه کردن مواد غذایی موجود از طریق انجام آزمایش ها و پژوهش های مختلف، استفاده از میکروارگانیسم ها برای کنترل آلودگی های محیط زیستی و شیوع مواد سمی از طریق انجام آزمایش های مختلف و … اشاره کرد.

• گرایش های کارشناسی ارشد رشته میکروبیولوژی

1.میکروبیولوژی – میکروب های بیماری زا

2.میکروبیولوژی – میکروب شناسی صنعتی

3.میکروبیولوژی – میکروب شناسی محیطی

4.ژنتیک در کارشناسی ارشد زیست شناسی- علوم سلولی و مولکولی

5.میکروبیولوژی در کارشناسی ارشد زیست شناسی- علوم سلولی و مولکولی

6.بیوشیمی در کارشناسی ارشد زیست شناسی- علوم سلولی و مولکولی

7.بیوفیزیک در کارشناسی ارشد زیست شناسی- علوم سلولی و مولکولی

8.زیست فناوری (بیوتکنولوژی) – گرایش میکروبی

9.زیست فناوری دریا در کارشناسی ارشد زیست شناسی – علوم سلولی و مولکولی

• گرایش های دکتری رشته میکروبیولوژی

1.میکروبیولوژی- وزارت علوم

2.باکتری شناسی

3.توکسین های میکروبی

• گرایش های ارشد میکروبیولوژی وزارت علوم

در کارشناسی ارشد رشته  میکروبیولوژی وزارت علوم گرایش هایی همچون : میکروب های بیماری زا، بیوسیستماتیک و بوم شناسی، میکروبیولوژی صنعتی و میکروبیولوژی محیطی وجود دارد. هر چند که معمولا گرایش بندی در کارشناسی ارشد میکروبیولوژی می تواند بعد از قبولی در این رشته با توجه به علاقه اساتید جدا شود و نوع پایان نامه شما در رابطه با گرایش های مختلف باشد.

• گرایش های ارشد میکروبیولوژی وزارت بهداشت

برخی از داوطلبان این مورد را مورد سوال قرار می دهند که ارشد میکروبیولوژی وزارت بهداشت چگونه است؟؟؟…

در جواب این سوال باید بگوییم که رشته ارشد میکروبیولوژی فقط در وزارت علوم و فناوری با این نام

پذیرش را انجام می دهد و در وزارت بهداشت و درمان با نام میکروب شناسی پزشکی پذیرش دانشجو انجام می شود که کنکور آن و زمان برگزاری آن و منابع کنکور آن با وزارت علوم متفاوت می باشد .

• فرصت های شغلی رشته میکروبیولوژی به چه صورت است ؟

اگر قصد تحصیل در رشته میکروبیولوژی را دارید در رابطه با فرصت های شغلی رشته میکروبیولوژی لازم است بدانید که بخش اصلی کار دانشجویان رشته میکروبیولوژی (میکروبیولوژیست ها) مربوط به آزمایشگاه ها می باشد. فارغ التحصیلان این رشته می توانند در سازمان های حوزه بهداشت و درمان، پژوهشگاه های شرکت نفت، آزمایشگاه های پاتولوژی و میکروب شناسی بیمارستان ها، بخش های تحقیقاتی صنایع غذایی و دارویی، کشاورزی، محیط زیست، تهیه لوازم آزمایشگاهی و … مشغول به کار شوند و به عنوان کارشناس در: آزمایشگاه تشخیص طبی، پژوهشگر، کارشناس آزمایشگاه غذا، دارو و بهداشتی،کارشناس آزمایشگاه واکسن و سرم و کارشناس مواد خوراکی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی به فعالیت بپردازند.

• امکان ادامه تحصیل در رشته میکروبیولوژی در ایران چگونه است؟

در ایران امکان تحصیل در رشته میکروبیولوژی در مقطع کارشناسی و همچنین دکتری وجود دارد.رشته

میکروبیولوژی در مقطع کارشناسی ارشد شامل 28 واحد درسی می باشد که 12 واحد درسی آن مربوط

به دروس اجباری، 8 واحد مربوط به دروس اختیاری و 8 واحد هم به پایان نامه اختصاص دارد .

• امکان ادامه تحصیل در رشته میکروبیولوژی در خارج از کشور چگونه است؟

ادامه تحصیل رشته میکروبیولوژی در خارج از کشور از شرایط خوبی و مطلوبی برخوردار است. با توجه به اینکه رشته میکروبیولوژی یک رشته آزمایشگاهی است در نتیجه در مقطع تحصیلات تکمیلی نیازمند تجهیزات آزمایشگاهی بسیار زیادی است که برخی آنها بسیار گران هستند در نتیجه شرایط ادامه تحصیل آن در ایران نسبتا با کمبود امکانات مواجه می باشد.

• برخی از مشکلات فارغ التحصیلان رشته میکروبیولوژی عبارتند از 

عمده کار میکروبیولوژیست ها مربوط به آزمایشگاه ها است اما متاسفانه واحدهای عملی در دانشگاه به نسبت نیاز این رشته بسیار کمتر تدریس می شوند و در نتیجه یک فارغ التحصیل کارشناسی آمادگی لازم برای ورود به بازار کار را ندارد. در واقع سهم دانشجوی میکروبیولوژی از دانشگاه، دانسته های تئوری آنها است و از طرفی فضای کاری فارغ التحصیلان رشته میکروبیولوژی با فارغ التحصیلان رشته علوم آزمایشگاهی مشترک است و از آنجایی که آن ها در طول دوران تحصیل خود واحدهای عملی بیشتری در مقایسه با دانشجویان رشته میکروبیولوژی می گذرانند، به مهارت هایی می رسند که امکان اشتغال بیشتر و بهتری را برایشان فراهم می کند .

سخن آخر،برای شرکت در کنکور کارشناسی ارشد باید همه جوانب را سنجید چرا که فارغ التحصیلان میکروبیولوژی در چند امتحان کنکور می توانند شرکت کنند که یکی وابسته به وزارت علوم و دیگری وزارت بهداشت است؛ یکی هم کنکور دانشگاه آزاد می باشد.

 تنها کارشناس ارشد با اخذ مدرک از وزارت بهداشت می تواند پس از فارغ  التحصیل شدن به همراه 2 دکتر پاتولوژیست، اقدام به تاسیس آزمایشگاه کند و مدارک دانشگاه آزاد و وزارت علوم از این امتیاز بی بهره اند…

گردآورنده : جناب آقای حسن مسرور