نوشته‌ها

سایت ویستاژن در این مطلب به معرفی رشته اپیدمیولوژی پرداخته است.

اپیدمیولوژی

علم اپیدمیولوژی، مطالعه نحوه انتشار بیماری ها و عوامل بیماری زا، توزیع بیماری ها در زمان ها و مکان ها، نژادها یا فرهنگ های خاص یا هر عاملی که به سلامت مربوط باشد، است.

این اصطلاح ابتدا به مفهوم (علم بررسی همه گیری بیماری های عفونی) بکار برده شده است اما امروزه با پیشرفت تمامی علوم و از جمله علم پزشکی و کنترل، بسیاری از همه گیری ها و تحولات اپیدمیولوژیک علل بیماری ها دامنه آن وسعت بیشتری پیدا کرده است.

اپیدمیولوژی اساس بسیاری از تحقیقات و یافته های پزشکی می باشد. در این روش که مطالعات اپیدمیولوژیک نامیده می شود، بروز و شیوع یک بیماری با عوامل خطر یا اصطلاحاً (ریسک فاکتورها) مرتبط می شود و با تلاش برای کاهش عوامل خطری که ارتباط آن ها اثبات شده است، بار بیماری ها کنترل می شود. همچنین در فرایند تشخیص با تمرکز بر میزان شیوع بیماری ها در مناطق مختلف، احتمال خطاهای تشخیص را کاهش می دهد. رشته اپیدمیولوژی قدمت به اندازه رشته پزشکی در ایران دارد، زیرا تحلیل داد های تولد و مرگ ، جمعیت در معرض خطر ، فصول شیوع و اوج بیماری ها و بسیاری مفاهیم دیگر حوضه پزشکی همگی در حوضه اپیدمیولوژی بررسی می شوند.

در کشور ایران، اپیدمیولوژی به عنوان حرفه ای مستقل در سال 1951 میلادی شناخته شد و اولین سازمان اپیدمیولوژی مسئول بررسی و کنترل همه گیری ها در آن سال تاسیس شد. دانش اموختگان رشته اپیدمیولوژی تفکر اپیدمیولوژیک را در جامعه و میان بخش های مختلف سیستم اداره جامعه گسترش می دهند و از این رو می توان گفت متخصصان این رشته در هر بخشی که مربوط به حوضه پزشکی و سلامت باشد، جایگاه ویژه خود را دارند.

دکتری اپیدمیولوژی در ایران در وزارت بهداشت و درمان تدریس می شود . متخصصان آن بعد از فارغ التحصیلی در مراکز آموزشی و پژوهشی و بیمارستانی و بهداشتی مشغول فعالیت می شوند. در مراکزی مثل انسیتو پاستور که کل مجموعه بر بیماری های عفونی بنا نهاده شده، دکتری اپیدمیولوژی جایگاه ویژه ای دارد و از این رو محققان شاغل در آن ها برای انتشار اطلاعات و داده های بیماری های به دست آمده در جامعه در این مراکز فعالیت می کنند.

اپیدمیولوژی

  • اهداف رشته اپیدمیولوژی

هدف از رشته اپیدمیولوژی این است که دانشجویان بعد از فارغ تحصیلی بتوانند در زمینه پژوهشی،

آموزشی و مدیریت و سلامت به شرح زیر فعالیت کنند

آموزشی

دانش آموختگان این دوره باید مبانی اپیدمیولوژی، مفاهیم اپیدمیولوژی نوین و آمار حیاتی در حد

توکسونومی های سه (تجزیه و تحلیل) آشنا شده باشد و یکی از شاخه های اپیدمیولوژی نوین و مدل های

آماری در حد کامل و متناسب با آخرین دستاوردهای علمی روز تخصص یابد.

علاوه بر آن باید مهارت های لازم برای تدریس را فرا گرفته و حداقل با 2 نرم افزار تخصصی مرتبط نیز آشنایی داشته باشد.

پژوهشی

دانش آموختگان این دوره باید بتوانند که با مشاهده دقیق نظام سلامت جامعه، مشکلات را شناسایی،

عناویین تحقیقاتی را تولید، پروژه های تحقیقاتی موثر را طراحی و هدایت نموده و بتوانند نتایج

بدست آمده را به دقت تحلیل و بر اساس مستندات بهترین راه حلها را ارایه نمایند. در این مسیر دانش

آموختگان باید بتوانند مدیریت پروژه تحقیقاتی و کار گروهی را به شکلی موثر طرح و هدایت کنند.

مدیریت سلامت

دانش آموختگان این دوره باید با مبانی مدیریت سلامت کشور در حد توکسونوم دو (درک و تفسیر) آشنا

باشند.

همچنین نقشه جغرافیایی بیماری های شایع کشور را در حد توکسونومی دو بداند و با دستورالعمل های

اصلی جاری در سیستم آشنا باشند و به صورت تخصصی و عمیق حداقل در یکی از حیطه های سلامت

جامعه و یا بیماری های شایع کشور در حد توکسونومی سه توانمند شده باشند.

  • جدول دروس امتحانی و ضرایب دروس دکتری اپیدمیولوژی

 

دروس امتحانی و ضرایب دروس دکتری اپیدمیولوژی به شرح زیر می باشد

نام درس تعداد سوالات ضریب
اصول و روش های اپیدمیولوژی و اپیدمیولوژی بیماری های شایع در کشور 80 5
روش های آمار زیستی 20 3
استعداد تحصیلی 30 1
  • جدول منابع دکتری اپیدمیولوژی

نام درس منابع
درس اصول و روش های اپیدمیولوژی و اپیدمیولوژی بیماری های شایع در کشور

 

– کتاب اپیدمیولوژی تالیف لئون گوردیس، مترجم دکتر حسین صباغیان و دکتر کوروش هلاکویی

نائینی، انتشارات گپ

 

– کتاب اپیدمیولوژی تالیف مازنر، مترجمان دکتر ناصری و دکتر ملک افضلی ، انتشرات مرکز نشر

دانشگاهی

درس روش های آمار زیستی – کتاب آماری و شاخص های بهداشتی تالیف کاظم محمد و وارتکش نهاپتیان، مترجم حسن ملک افضلی ، اتشارات سلمان

– کتاب آمار زیستی، تالیف رمضاتعلی خاوری نژاد ، انتشارات دانشگاه تربیت معلم

درس استعداد تحصیلی کتاب استعداد تحصیلی هادی مسیح خواه، آرش قوی پنجه و محمد وکیلی انتشارات خانه فرهنگ
  • رشته های مجاز برای ورود به دکتری اپیدمیولوژی

بر اساس قوانین حاکم بر آزمون های وزارت بهداشت و درمان، تنها رشته های مشخصی می توانند وارد

دکتری اپیدمیولوژی شوند. اسامی این رشته ها به شرح زیر می باشند:

دکتری عمومی پزشکی، داروسازی، دندان پزشکی، دامپزشکی، کارشناسی ارشد در یکی از رشته های

مصوب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کارشناسی ارشد جمعیت شناسی، جغرافیای پزشکی، آمار ریاضی.

 

درآمد و بازار کار اپیدمیولوژی

کسی که دکتری اپیدمیولوژی دارد می تواند به عنوان استاد دانشگاه و یا پژوهشگر در مراکز دانشگاهی و پژوهشی مرتبط مشغول به فعالیت شود.

علاوه بر این با دکتری رشته اپیدمیولوژی می توان که در مراکز درمانی و بیمارستانی در حوضه تصمیم

گیری های بهداشتی به عنوان مشاور مشغول به فعالیت شد.

اپیدمیولوژی

  • شرایط ادامه تحصیل رشته اپیدمیولوژی در خارج از کشور

برای ورود به مقطع کارشناسی ارشد اپیدمیولوژی و دکترای اپیدمیولوژی  فرصتها و موقعیتهای بسیاری در کشورهای مختلف جهان فراهم هست که علاقمندان این رشته را به خود جذب می کند. بسیاری از این فرصتها، بورسیه های بسیار چشمگیری به دانشجویان و فارغ التحصیلان اعطا می کنند که علاوه بر تامین بیشتر هزینه ها، دانشجویان می توانند مقداری از درآمد خود را هم پس انداز نمایند. همچنین فرصتهای کاری مناسبی برای فارغ التحصیلان این رشته وجود دارد که در صورت مناسب بودن شرایط و تخصص درخواست کننده کان، این فارغ التحصیلان می توانند در این فرصتهای کاری که شامل دانشگاهها، مراکز پژوهشی، سازمانها و شرکتهای بزرگ جذب شوند.

  • سخن آخر اینکه رشته اپیدمیولوژی از جمله رشته های علوم پزشکی می باشد که بسیاری از افرادی که علاقه به شناخت امراض و بیماری ها و روش های درمانی آنها دارند می توانند در این رشته مشغول به تحصیل شوند و همچنین شما باید بدانید که اگر در این رشته به خوبی مطالعات پزشکی انجام دهید، می توانید به موفقیت بسیار زیادی دست پیدا کنید و همچنین درآمد شما هم روز به روز افزایش پیدا می کند و بر همین اساس وقتی که این رشته را برای ادامه تحصیل خود انتخاب کردید باید تلاش خود را برای مطالعه و بررسی بیماری ها بیشتر و بیشتر کنید…

 

 

گردآورنده: جناب آقای حسن مسرور