نوشته‌ها

سایت ویستاژن در این مقاله به توضیح رشته زیست شناسی تکوینی جانوری پرداخته است.

 زیست شناسی تکوینی جانوری

رشته ی زیست شناسی جانوری یکی از رشته های زیست شناسی است که جنبه های مختلف زندگی جانوران مانند مباحث رفتار شناسی ، بوم شناسی ، آناتومی ، تاکسونومی و … را به طور تخصصی بررسی می کند . رشته ی زیست شناسی جانوری ، یکی رشته های علوم پایه است که به سه گرایش بیوسیستماتیک که بیشتر مربوط به طبقه بندی جانوران و چرخه ی تکامل آنها است ، فیزیولوژی جانوری که رشته ی تحقیقاتی اعمال حیاتی بدن جانوران و نحوه ی عملکرد بدن در برابر عوامل محیطی است و دانشجویان می توانند فیزیولوژی جانوری انسانی یا حیوانی یا بافت شناسی و جنین شناسی جانوری را برای ادامه تحصیل انتخاب کنند و زیست شناسی سلولی تکوینی در مقطع کارشناسی ارشد تقسیم می شود. به طور کلی دانش آموختگان این رشته گام مهمی در جهت حفاظت و نگه داری جانوران ، جلوگیری از انقراض برخی گونه ها و بررسی خطرات احتمالی برای حفظ بقا برمی دارند .

رشته ی زیست شناسی  سلولی تکوینی به عنوان یک زیرشاخه از زیست شناسی جانوری ، دانشجویان تکوین جانوران را در طول دوره ی رشد یعنی دوره ی جنینی و پس از تولد مورد مطالعه قرار می دهند . این نوع تحقیقات و مطالعات آزمایشگاهی برای بدست آوردن اطلاعات ژنتیکی و به کار بگیری آن در تشخیص و درمان بیماری های مادرزادی بسیار اهمیت دارد .

بازار کار

بازارکار فارغ التحصیلان این رشته مانند دیگر رشته های زیست شناسی که اهمیت پژوهشی دارند در آزمایشگاه ها و موسسات تحقیقاتی مانند انستیتو پاستور است. همچنین دانشجویان رشته ی زیست جانوری می توانند در مراکز آموزشی و دانشگاه ها تدریس کنند. به طور کلی علاقه مندان رشته ی جانورشناسی می توانند در مراکز حفاظتی محیط زیست مانند محل های نگه داری حیوانات مشغول به کار شوند .

دانشجویان در مقطع کارشناسی رشته ی زیست شناسی جانوری را می گذرانند و در مقطع کارشناسی ارشد می توانند گرایش زیست شناسی سلولی و تکوینی را انتخاب کنند .

البته   با لیسانس علوم پایه در رشته های  زیر می توانند ادامه تحصیل دهند : ( وزارت بهداشت )

انگل شناسی ، ایمنی شناسی ، خونشناسی آزمایشگاهی و بانک خون (هماتولوژی) ،  اکولوژی انسانی ، بیوشیمی بالینی ، حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین، زیست فناوری پزشکی ، ژنتیک انسانی ، علوم تغذیه ، فیزیولوژی

سم شناسی،  قارچ شناسی پزشکی ، کنترل مواد خوراکی و آشامیدنی ، ویروس شناسی پزشکی ، میکروب شناسی ، نانوتکنولوژی پزشکی ، علوم بهداشتی در تغذیه ، ترکیبات طبیعی و دارویی دریایی ، علوم تشریح

دروس اختصاصی زیست شناسی سلولی و تکوینی :

جانور شناسی

جنین شناسی و بافت شناسی

زیست شناسی سلولی ملکولی

جنین شناسی مقایسه ای

زیست شناسی تکوینی جانوری

ژنتیک تکوینی

ضرایب دروس در آزمون کارشناسی ارشد زیست شناسی سلولی و تکوینی 

زبان عمومی : 2

زبان تخصصی : 2

مجموعه زیست شناسی : 3

فیزیولوژی جانوری : 2

جانورشناسی : 2

تکوین جانوری : 4

واحد های درسی کارشناسی ارشد :

کل واحد ها : 28

واحد الزامی : 12

واحد اختیاری : 10

پایان نامه : 6

واحد های الزامی کارشناسی ارشد

واحد درس
2 مکانیسم های سلولی و مولکولی تکوین
2 بیوسیستماتیک جانوری
2 فیزیولوژی دستگاه عصبی مرکزی
2 تشریح مقایسه ای مهره داران
2 اندام زایی در مهره داران
2 فیزیولوژی تولیدمثل

فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد این رشته برای داشتن شغل مناسب و کارامد باید رشته ی زیست شناسی سلولی و تکوینی را تا مقطع دکترا ادامه دهند .

واحد های درسی دکترا زیست شناسی تکوینی :

دروس تخصصی : 14 واحد

رساله : 22 واحد

کل دوره : 36 واحد

دروس تخصصی – اختیاری دکترا

واحد درس
2 الگو سازی جنین
2 تکمیل و تکامل
2 مهندسی سلول و بافت
2 ژن درمانی
2 تکوین اپی ژنتیکی تکوین
2 زیست شناسی تولید مثل

دانشجویان توجه داشته باشند که حدود 40 واحد انتخابی برای دانشجویان وجود دارد که آنها ملزم به گذراندن 14 واحد درسی می باشند .

ضریب عنوان درس مجموعه
1 زبان انگلیسی دروس عمومی
استعداد تحصیلی
4 جانور شناسی دروس تخصصی کارشناسی
جنین شناسی و بافت شناسی
زیست شناسی سلولی و مولکولی
4 جنین شناسی مقایسه ای دروس تخصصی کارشناسی ارشد
مکانیسم سلولی مولکولی تکوین
ژنتیک تکوینی
منابع آزمون دکترا زیست شناسی تکوینی 
منابع آزمون دکتری زیست شناسی جانوری – سلولی و تکوینی (مطابق با آخرین تغییرات آزمون سال 97)
زبان انگلیسی:

1ـ زبان انگلیسی عمومی دکتری

2-  1100 لغت ضروری

استعداد تحصیلی:

1- استعداد تحصیلی (ویژه تمام گروه ها به جز فنی و مهندسی)

2- استعداد تحصیلی ، نویسندگان : هادی مسیح خواه و محمد وکیلی انتشارات فرهنگ

مجموعه دروس در سطح کارشناسی:
جانورشناسی:1- جانورشناسی بارنز

2- جانورشناسی، دکتر منیژه کرمی

3- جانورشناسی عمومی، دکتر طلعت حبیبی

جنین شناسی و بافت شناسی:

1- بافت شناسی پایه، لوئیز سی جان کوئیرا، ترجمه شارقی قهرمان

2- جنین شناسی، کاظم پریور

3- بافت شناسی انسانی پایه، محمد صادق رجحان

4- بافت شناسی جانوری، دکتر شمس لاهیجانی

5- بافت شناسی پایه جان کوئیرا

6- جنین شناسی کاظم پریور

زیست شناسی سلولی و مولکولی

1- زیست شناسی سلولی مولکولی لودیش، مترجم دکتر رضا یوسفی

2- مبانی زیست شناسی سلولی مولکولی، دورو برتیس و دورو برتیس، ترجمه، سید علی حسینی تهرانی و محمود عرفانیان احمد پورمجموعه دروس در سطح کارشناسی ارشد:
جنین شناسی مقایسه ای و زیست شناسی تکوینی جانوری :1ـ سادلر، تامس دبلیو (1391)، جنین شناسی پزشکی لانگمن، (ترجمه: غلامرضا حسن‌زاده … ]و دیگران[)، تهران: انتشارات ارجمند.

2ـ حبیبی، طلعت (1372)، جانورشناسی عمومی، انتشارات دانشگاه تهران.

3ـ ابراهیم‌نژاد، محمد (1378)، زیست شناسی مهره‌داران، مرکز نشر دانشگاهی تهران.

4ـ هنرنژاد، رحیم (1379)، فرهنگ جامع زیست‌شناسی: انگلیسی ـ فارسی، انتشارات دانشگاه گیلان.

5ـ کیابی، بهرام (1386)، جانورشناسی، انتشارات دانشگاه پیام نور

6ـ صدرزاده طباطبایی، محمدحسین (1385)، کالبدشناسی مقایسه‌ای مهره‌داران، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.

7- Barnes, Robert D. (1986), Invertebrate Zoology, 5th ed. Philadephia: Saunders.

ژنتیک تکوینی:

1- مبانی ژنتیک: ژنتیک تکوین، تالیف حسن وحیدنژاد، لیلا یوسفیان، انتشارات ابن سینا.
2- مروری جامع بر ژنتیک. تالیف نجات مهدیه، سیدمحمدحسین میرمومنی، انتشارات برای فردا.

گردآورنده: سرکار خانم آیدا مظفرزاده

سایت ویستاژن در این مطلب به معرفی رشته تکوین پرداخته است.

رشته تکوین

زیست شناسی تکوینی از رشته های رو به رشد می باشد و از دیرباز علم مطالعه ی تکوین جانوران ، جنین شناسی نامیده شده است. این علم  با استفاده از مبانی جنین شناسی ، زیست شناسی سلولی و مولکولی  ، بافت شناسی و … فرآیند و مکانیسم های رشد و نمو سلول و جنین جانوران را مطالعه میکند . این رشته چارچوبی را فراهم کرده که در آن علومی مانند زیست شناسی تکاملی ، فیزیولوژی ، زیست شناسی سلولی و مولکولی ، پزشکی ، علوم اعصاب ، سرطان شناسی ، ژنتیک ،کالبد شناسی ، بوم شناسی و ایمنی شناسی با هم تلفیق شده اند تا تکوین موجودات زنده را بتوان از لقاح تا تولد ، بلوغ و مرگ بررسی کرد .

از کاربرد های دیگر زیست شناسی تکوینی میتوان به طراحی دارو هایی مطابق شناخت بیوماتریکس ، سلول تراپی ، بیوتکنولوژی زخم و توسعه تحقیقات درباره سلول های بنیادی اشاره کرد .

به طور کلی زیست شناسی جانوری در مقطع کارشناسی ارشد شامل سه گرایش زیر میباشد 

  • بیوسیستماتیک
  • فیزیولوژی
  • سلولی و تکوینی

واحد های درسی دوره کارشناسی ارشد زیست شناسی جانوری 28 واحد است و شامل

  • دروس الزامی 12 واحد
  • دروس اختیاری 10 واحد
  • پایان نامه 6 واحد

دروس الزامی مشترک دوره کارشناسی ارشد زیست شناسی جانوری 

واحد درس
2 بیوسیستماتیک جانوری
2 تشریح مقایسه ای مهره داران
2 اندام زایی در مهره داران
2 فیزیولوژی دستگاه عصبی مرکزی
2 فیزیولوژی تولید مثل
2 مکانیسم های سلولی و مولکولی تکوین

دروس اختیاری دوره کارشناسی ارشد زیست شناسی جانوری برای گرایش سلولی و تکوینی 

واحد درس
2 جنین شناسی مقایسه ای
1 آزمایشگاه جنین شناسی مقایسه ای
2 نوروبیولوژی تکوینی
2 ژنتیک تکوینی
2 کشت سلول و بافت جانوری
1 آزمایشگاه کشت سلول و بافت جانوری
1

 

بیوانفورماتیک
2 اصول روش های سلولی و مولکولی
1 میکروسکوپ الکترونی
2 ایمنی شناسی مولکولی
2 روش تحقیق و ارایه نتایج در زیست شناسی
2 ایمنی شناسی
1 بافت شناسی آبزیان
1 روش ها در بافت شناسی
2 سمینار

دروس کنکور کارشناسی ارشد زیست شناسی جانوری و ضرایبشان برای گرایش سلولی و تکوینی

ضریب درس
2 زبان عمومی و تخصصی
 

3

مجموعه زیست شناسی

( گیاهی-جانوری-میکروبی-سلولی و مولکولی-ژنتیک-بیوشیمی-بیوفیزیک-اکولوژی-تکامل )

2 فیزیولوژی جانوری
2 جانور شناسی
4 تکوین جانوری ( جنین شناسی و بافت شناسی )

منابع دروس کنکور کارشناسی ارشد زیست شناسی جانوری 

زبان عمومی 

  • 504 واژه ضروری تافل / انتشارات جنگل
  • گرامر کاربردی زبان انگلیسی / شهاب اناری و همکاران انتشارات مبتکران
  • مجموعه سوالات کارشناسی ارشد زبان عمومی / انتشارات سازمان سنجش و آموزش کشور

زبان تخصصی زیست شناسی 

  • انگلیسی برای دانشجویان رشته زیست شناسی سلولی و مولکولی (English for the students of cell an molecular biology)

تالیف سعید آیریان / انتشارات سمت

  • (a scientific English textbook for biology students )

تالیف عیسی جرجانی / انتشارات علوم کشاورزی

  • انگلیسی برای دانشجویان رشته زیست شناسی ( English for the students of biology ) / تالیف حیدر آقا بابا / انتشارات سمت
  • برتر زبان تخصصی زیست شناسی / تالیف طیبه هاشمی / انتشارات دی نگار

زیست شناسی گیاهی 

  • آناتومی گیاهی / تالیف آذر نوش جعفری و همکاران / انتشارات جهاد دانشگاهی فردوسی مشهد
  • آناتومی گیاهی / تالیف محمد نادرپور و ناهید مسعودیان / انتشارات دستان
  • سیستماتیک گیاهی : اصول و روش های رده بندی / تالیف رحیمی نژاد و همکاران / انتشارات مرکز نشر دانشگاهی
  • گیاه شناسی پایه ( جلد 1و2 ) / تالیف دکتر احمد قهرمان / انتشارات دانشگاه تهران
  • ارگانوژنز ( اندام زایی ) و مورفوژنز ( ریخت زایی ) گیاهی / تایف دکتر مرتضی عطری / انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه ارومیه
  • سیستماتیک گیاهی / تالیف گورچاران سینگ / مترجمان مریم زارع ، راضیه احمدیان و آذر نوش جعفری / انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه مشهد

ژنتیک 

  • ایمونوژنتیک / تالیف حمید معدن چی و هما دادگرنیا / انتشارات بابا زاده
  • ژنتیک پزشکی تامپسون / تالیف رابرت نوسبام ، ردریک مک اینز و هانتینگتن ویلارد / مترجم مراد علیزاده / انتشارات سماط
  • مروری جامع بر ژنتیک / تالیف نجات مهدیه و سید محمد حسین میر مومنی / انتشارات برای فردا
  • ژنتیک انسانی ( از مولکولی تا پزشکی ) / تالیف کریستین پی . شاف ، یوهانس شاک / مترجم ها آرش سلیمانی نژاد ، زهرا گل چهره و دیگران / انتشارات تیمور زاده
  • ژنتیک مولکولی و جمعیت / تالیف فریبا رمضانی ویشکی ، منیژه زبرجدیان و مهناز عامری / انتشارات هدف
  • اصول ژنتیک پزشکی امری / تالیف پیتر ترن پنی و سیان الارد / مترجم محمدرضا نوری دلویی / انتشارات جامعه نگر
  • مقدمه ای بر مهندسی ژنتیک / تالیف والتر هیل / مترجم ها صادق ولیان بروجنی و محمد رونقی / انتشارات دانشگاه اصفهان

زیست شناسی سلولی و مولکولی 

  • زیست شناسی سلولی و مولکولی لودیش / تالیف هاروی ف . لودیش / ترجمه فردین عمیدی ، سید هادی موسوی ، عباس بهادر / انتشارات خسروی
  • ژنتیک مولکولی / تالیف جیمز واتسون / ترجمه پروین پاسالار و عباس حمدی / انتشارات دانشگاه تهران
  • بیولوژی سلولی و بیولوژی مولکولی / تالیف غلامرضا نورزاد / انتشارات نور دانش
  • زیست شناسی سلولی و مولکولی ( جلد 1و2 ) / تالیف احمد مجد و سید محمد علی شریعت زاده / انتشارات آییژ
  • مبانی زیست شناسی سلولی و مولکولی / تالیف دورو برتیس / مترجمان علی حسینی تهرانی و محمود عرفانیان احمد پور / انتشارات اورست

میکروب شناسی

  • میکروبیولوژی عمومی / تالیف دکتر منوچهر شهامت و دکتر فریدون ملک زاده / انتشارات دانشگاه تهران
  • میکروب شناسی پزشکی مورای ( باکتری شناسی عمومی-اختصاصی ) / تالیف پاتریک آر موری ، کن .اس روزنتال و مایکل فالر / مترجم ها جلال مردانه و زهرا پاکباز / انتشارات اندیشه رفیع
  • میکروبیولوژی عمومی / تالیف دکتر منوچهر شهامت و دکتر فریدون ملک زاده / انتشارات دانشگاه تهران
  • میکروب شناسی زینسر ، باکتری شناسی اختصاصی / تالیف ولفانگ جاکلیک / مترج محمد کریم رحیمی / انتشارات آییژ

زیست شناسی جانوری 

  • مبانی زیست شناسی ( زیست شناسی سلول – رده بندی جانوری )/ تالیف ابولقاسم امین / انتشارات امیر کبیر
  • نکات برتر زیست شناسی جانوری / تالیف مهسا ثابت / انتشارات نیکو روشن
  • بیولوژی کمپل / تالیف نیل کمپل و لارنس میچل / مترجم ها مصطفی نجفی ، اعظم عظیمی و دیگران / انتشارات تابش اندیشه
  • زیست شناسی عمومی / تالیف مینا افسری نژاد ، حسن ابراهیم زاده ، علی فراز مند ، ابوالقاسم امین حسن دیانت نژاد و محمود کریمی / انتشارات مرکز نشر دانشگاهی

بیو فیزیک

  • مبانی بیوفیزیک / تالیف جمشید خان چمنی و محمدرضا حسین دخت / انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد
  • بیوفیزیک / تالیف دکتر بیژن رنجبر / انتشارا دانشگاه تربیت مدرس
  • بیوفیزیک برای زندگی / تالیف فرید سمسار ها / انتشارات تابش اندیشه

بیوشیمی 

  • اصول بیوشیمی انسانی هارپر با بهره گیری از کتاب های devlin  و lehninger   / تالیف حامد افتخاری و ناصر ملک نیا / انتشارات کتاب میر
  • بیوشیمی عمومی ( جلد 1و2 ) / تالیف دکتر پرویز شهبازی و دکتر ناصر ملک نیا / انتشارات دانشگاه تهران
  • اصول بیوشیمی لنینجر / تالیف آلبرت لنینگر ، مایکل کاکس و دیوید لی نلسون / مترجم رضا محمدی / انتشارات آییژ

اکولوژی 

  • اکولوژی عمومی / تالیف محمد رضا اردکانی / انتشارات دانشگاه تهران
  • اکولوژی / تالیف جهانفر دانشیان / انتشارا دیباگران تهران
  • اکولوژی ( عمومی و حیات وحش ) / تالیف غلامرضا نادری / انتشارات خانیران
  • مبانی اکولوژی کشاورزی / تالیف عوض کوچکی و حمید خیابانی / انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه مشهد

تکامل

  • تکامل زیستی ( تغییر و تحول موجودات زنده )‌/ تالیف کاظم پریور و محمد نبیونی / انتشارات مبتکران و پیشروان
  • تکامل موجودات زنده / تالیف الهام نوروزی و اشرف الدین سخن سنج / انتشارات آییژ

فیزیولوژی جانوری 

  • فیزیولوژی گایتون ( جلد 1و2 ) / تالیف آرتور گایتون / مترجم ها محمد رخشان و احمدرضا نیاورانی / انتشارات سماط
  • فیزیولوژی گایتون و گانونگ / تالیف حامد اختیاری و لیلی صدری / انتشارات کتاب میر
  • کالبد شناسی مقایسه ای مهره داران / تالیف جورج کانتین کنت و لری جان میلر / مترجم محمد حسین صدر زاده طباطبایی / انتشارات دانشگاه تهران

جانور شناسی 

  • جانور شناسی عمومی ( جلد 1و2 ) / تالیف طلعت حبیبی و محمد مهدی راعی / انتشارات دانشگاه تهران
  • بافت شناسی جانوری ( رشته زیست شناسی ) / تالیف مریم شمس لاهیجانی / انتشارات دانشگاه پیام نور

تکوین جانوری (جنین شناسی ) 

  • جنین شناسی نظری ( رشته زیست شناسی ) / تالیف کاظم پریور / انتشارات دانشگاه پیام نور
  • آزمون تحلیلی جنین شناسی / تالیف جمال مجید پور ، فاطیما رضایی ، سردار مرادی و منصوره موحدین / انتشارات جامعه نگر
  • جنین شناسی / تالیف کاظم پریور / انتشارات مبتکران

تکوین جانوری ( بافت شناسی ) 

  • بافت شناسی پایه / تالیف لوییزاکارلوس اکو جان کوییزا / مترجم ها محمد رخشان و داریوش خلیلی / انتشارات سماط
  • آزمون های بافت شناسی / تالیف ایرج پوستی ، نسیبه حسینی آهار و پژمان مرتضوی / انتشارات نوربخش
  • درس و آزمون بافت شناسی / تالیف منصور میرزایی قمی و رکسانا قزوینی / انتشارات کتاب میر

آینده تحصیلی و شغلی رشته زیست شناسی جانوری – سلولی و تکوینی 

  • به طور کلی در این رشته میتوان در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری به ادامه تحصیل پرداخت .
  • دانشجویان بعد از فارغ التحصیل شدن در رشته زیست شناسی جانوری میتوانند متناسب با گرایش خود در مراکز مرتبط با علوم زیستی مشغول به کار شوند ، مانند :
  • مراکز آموزشی : دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی
  • مراکز صنعتی و پژوهشی : سازمان حفاظت از محیط زیست ، شیلات ، منابع طبیعی ، دارو سازی و سرم سازی ، انستیتو های تحقیقاتی و زیست فناوری
  • مراکز تحقیقاتی : در زمینه ژنتیک ، ناباروری ، علوم پزشکی و نانو فناوری

برای مهاجرت و ادامه تحصیل در رشته های زیست شناسی شرایط متفاوتی بسته به نوع دانشگاه و کشور مقصد وجود دارد . به دلیل ارتباط بین مباحث اکوسیستم ها و تحقیقات زیست شناسی کشور هایی مانند چین ،کره جنوبی ، سنگاپور و … سرمایه گذاری های قابل توجهی در این زمینه انجام داده اند .

رشته های زیست شناسی در کشور های آمریکا ، کانادا ،آلمان و انگلستان رونق خوبی دارند و دانشگاه های این کشور ها میتوانند گزینه مناسبی جهت ادامه تحصیل باشند .

گردآورنده : سرکار خانم راضیه محمدی