سایت ویستاژن به معرفی انواع مقاله و ویژگی های هر کدام از آن ها پرداخته است. با ما همراه باشید. 

انواع مقاله و ویژگی های آن

مقاله ها معیاری هستند برای سنجش میزان فعالیت علمی دانشمندان و پژوهشگران و دانشگاه ها در یک کشور. مقاله مانند سندی بر درستی یک تحقیق یا پژوهش است. یافته های علمی پژوهشگران از طریق مقالاتشان در زمانی کوتاه در اختیار دیگران قرار می گیرد . دانشگاه های زیادی هستند که در پذیرش دانشجویان در مقطع دکترا اهمیت زیادی در این موضوع قائل هستند و شخصی که دارای مقالات معتبر و متعدد می باشد شانس بیشتری در پذیرش این دانشگاه ها دارد .

حال می بایست به این سوال پاسخ دهیم که مقاله چیست و په ویژگی هایی دارد ؟

معنی لغوی مقاله می تواند نقل قول از یک مبحث در یک کتاب باشد . در واقع مقاله شیوه ای از نوشتار است که در دانشگاه ها و پژوهش سرا ها  رواج دارد .

مقالات گوناگونی و گستردگی زیادی دارند اما می توان آن ها را به سه دسته ی اصلی تقسیم کرد.

  • اولین دسته را به مقالات اجتماعی اختصاص می دهیم . در این دسته بیشتر به مسائل اجتماعی اعم از هنجار ها ، ارزش ها

، مشکلات یک جامعه و …. پرداخته می شود.

  • دومین دسته را به مقالات تحقیقی اختصاص می دهیم که بر گرفته از تحقیقت و پژوهشاتی است که اخیرا به اتمام رسیده است .
  • سومین دسته را به مقالات پژوهشی اختصاص می دهیم که در این گروه بعد از تحقیقات انجام شده به کمک روش های علمی و آزمایشات گوناگون به بررسی تحقیق پرداخته می شود در پایان نتایج بدست آمده مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد . این دسته از مقالات خود می تواند بر اساس محتوایش به چندین دسته مختلف تقسیم شود . که در ادامه به بررسی هر یک می پردازیم .
  • اولین دسته را قبلا توضیح داده ایم و همان مقاله تحقیقی است که بر اساس تحقیقی است که اخیرا انجام شده است .
  • دومین دسته مقالات مروری هستند . در این دسته از مقالات تحقیق یا پژوهش جدیدی انجام نشده است و در واقع مقالات مروری مقالاتی هستند که معمولا تمام موارد و نکات در مورد یک موضوع خاص گرد آوری شده و یک جا جمع می شود و ممکن است به یک تحلیل و بررسی کلی در رابطه با این موضوع خاص بینجامد. (برای نوشتن مقاله می توانیم از مقالات مروری در رابطه با موضوع مورد نظرمان استفاده کنیم چرا که همه ی موارد و نکات و مطالب مورد نظر ما در این مقالات هستند . )
  • سومین دسته مقالات گرد آوری هستند . این دسته نیز مانند مقالات مروری به بررسی موضوعی جدید نمی پردازد و در واقع سعی بر این دارد تا تمام دیدگاه های ثبت شده در رابطه با موضوعی خاص را گرد وآری و در یک جا جمع کند. تفاوت این گروه با مقالات مروری در این است که بر خلاف مقالات مروری تمامی نوشته های گذشته را تحلیل و بررسی نمی کند .
  • چهارمین دسته مقالات تحلیلی هستند .( به مقالات نظری نیز مشهورند . ) در این گروه نویسنده یا محقق با بررسی نظریات قبلی در رابطه با موضوع مورد نظرش ، آن ها را ادامه داده یا مورد شک قرار می دهد و نظریه خود را در این رابطه بیان می کند .

حال ببینیم که یک مقاله پژوهشی خوب باید چه ساختاری داشته باشد …

ساختار کلی یک مقاله پژوهشی  می تواند به صورت زیر باشد 

  • در ابتدا باید عنوان مقاله را بنویسیم . که می بایست با مباحث مطرح شده در مقاله در ارتباط باشد . خوب است که در انتخاب و نوشتن عنوان دقت شود چرا که اولین بخشی از مقاله ی ماست که نمایان می شود . شیوایی ، رسایی و واضح بودن از ویژگی های یک عنوان خوب است.
  • نوشتن نام نویسنده یا نویسندگان مقاله به همراه ادرس الکترونیکی هر یک از آن ها امری لازم است .
  • در این قسمت خلاصه و چکیده ای از مباحث مطرح شده در مقاله اعم از آزمایشات و روش هایشان نکات کلیدی و مهم و … قرار می گیرد و به بخش چکیده معروف است .
  • لغات و واژه های کلیدی بخش دیگری از مقاله است که در این قسمت حدود 7 واژه پر تکرار و مهم در مقاله ذکر می شود .
  • حال نوبت به نوشتن مقدمه است . در مقدمه به توضیح مسائل و مباحث به صورت اجمالی پرداخته می شود. همچنین لازم است دلایل و اهمیت پژوهش انجام شده بیان شود . به طوری که مطالعه کنندگان با خواندن مقدمه کاملا آن را درک کنند .
  • در قسمت بعدی روش های مورد استفاده در آزمایشات ، نمونه گیری ها و … را توضیح می دهیم .
  • در اینجا با کمک نمودار ها و جداول به توضیح نتایج و یافته های تحقیقاتمان می پردازیم .
  • بعد از مرحله ی ثبت نتایج ، حال نوبت بحث و صحبت راجع به یافته هایمان است . آیا این نتایجی که بدست آورده ایم با یافته های گذشته هم خوانی دارد ؟ ایا آنها را نقض می کند ؟ در پایان نیز خوب است که پیشنهاداتی برای پژوهش های آتی ارائه دهیم .
  • در اخر می بایست منابع مورد استفاده خود اعم از مقالات و کتاب های مختلف را ذکر کنیم . رفرنس دهی و ارجاع مطالب خود مبحثی جداست که در این مقال نمی گنجد و می توانید به صورت جدا این بخش را مطالعه کنید .

در بخش پایانی این مطلب می خواهیم به بررسی اجمالی مقالات  ISI  بپردازیم :

همانطور که پیش تر گفته شد مقاله ها معیاری هستند برای سنجش میزان فعالیت علمی دانشمندان و پژوهشگران و دانشگاه ها در یک کشور و اعتبار  مقاله نیز همچون یک کمیت فیزیکی دارای واحد های برای اندازی گیری است.

ISI   یکی از این میزان های ارزیابی اعتبار یک مقاله در سطح جهانی است .

ISI  مخفف شده کلمه ی (Institute for Scientific Information)  به معنی موسسه ی اطلاعات علمی است که توسط یوجین گار فیلد در سال 1960 پایه گذاری شد.  ISI  به صورت ویژه و اختصاصی بر روی اعتبار سنجی مجلات و مقالات علمی کار می کند . این موسسه هر ساله به بررسی مجلات علمی انگلیسی زبان پرداخته و با توجه به معیار هایی که دارد ، تعدادی از آن ها را که مورد تایید است به اصطلاح نمایه می کند . ممکن است یک مجله یک سال مورد تایید و سال  دیگر مورد تایید نباشد . این مجلات بر اساس شاخصی به نام ضریب تاثیر گذاری    (impact factor ) رتبه بندی می شوند که معیار خوبی برای اعتبار سنجی یک مجله است .

حال سوال پیش می اید که ضریب تاثیر گذاری چیست و چگونه محاسبه می شود ؟

در پاسخ به این سوال باید گفت که ضریب تاثیر گذاری (impact factor ) همه ساله توسط موسسه اطلاعات علمی  (ISI )  و بر اساس ارجاعات علمی به یک مجله محسبه می شود. نحوه ی محاسبه آن هم به این صورت است که تعداد کل ارجاعات به آن مجله در طول یک دوره زمانی مشخص (معمولا 3 سال ) تقسیم بر تعداد کل مقالات آن مجله در آن دوره زمانی . به طور مثال اگر 50 بار در طول 3 سال به مقالات یک مجله ارجاع شود و در این مدت 100 عدد مقاله در این مجله به چاپ رسیده باشد ضریب تاثیر گذاری این مجله 0.5 خواهد بود .

هرچه ضریب تاثیر گذاری یک مجله بیشتر باشد نشان دهنده اعتبار بیشتر آن مجله است .

حال ببینیم چگونه می توان فهمید که یک مجله  ISI  هست یا خیر !

برای این کار از موتور جستجوی گوگل و به کمک یک روش خاص استفاده می کنیم به این صورت که نام ژورنال مورد نظر را داخل یک کاما قرار داده سپس در مقابل آن عبارت site:thamsonreuters.com  نوشته و سرچ می کنیم .

 در کشور ما  معمولا تنها به مقالاتی بها داده می شود که در مجلات معتبر علمی نمایه شده توسط  ISI  به چاپ رسیده باشند . چاپ مقاله در این مجموعه نه تنها به خود تحقیق بلکه به نویسنده و کشور آن نیز اعتبار می بخشد .

گردآورنده : جناب آقای صادق صادقی